Al in 2018 werden  er door de onder auspiciën van de provincie Luxemburg opgerichte Cellule d'Accompagnement des Professionnels de la Santé (CAPS) verschillende telegeneeskundeprojecten in gevangenissen gepland. Sommige moesten worden opgegeven omdat ze niet voldeden aan de noden. Maar éen project heeft net de proeffase afgerond, kennelijk tot tevredenheid van alle betrokken partijen. 

De originaliteit van het project? Een slimme bril die uitgetest werd in de gevangenis van Marche-en-Famenne.

Het doel van het project is te zorgen voor continuïteit en de mogelijkheid om onderzoeken en diagnoses te stellen buiten de uren waarop een arts present is in de gevangenis (twee uur per dag). Het doel was ook de nadelen te ondervangen van de gebruikelijke procedures die in werking treden bij een vermoeden van medische noodsituatie buiten de twee uur dat de arts in de gevangenis is.

Natacha Mathy, attaché bij CAPS: "Bij afwezigheid van een arts moet vaak worden besloten de gevangene naar de spoeddienst te brengen. Dit is een probleem voor zowel het gevangenisbestuur als het ziekenhuis. Het probleem is dat een groot aantal mensen moet worden gemobiliseerd: het secretariaat van de ziekenboeg, federale politieagenten (minstens twee), minstens één gevangenisbewaarder voor het vervoer en de aanwezigheid in het ziekenhuis. En bij een opname van meer dan een uur in het ziekenhuis moeten de federale politieagenten worden vervangen door twee gevangenisbeambten. Deze mobilisatie heeft een kostprijs, maar ook organisatorische gevolgen voor de gevangenis, die, zonder twee officieren, andere activiteiten zoals bezoeken of psychologische consultaties moet beperken.”

”En het spreekt vanzelf dat het verblijf van een gevangene op de spoed ook speciale regelingen van het ziekenhuis vereist om de gevangene te isoleren en de veiligheid van patiënten en personeel te garanderen...". 

Een gevalideerde oplossing 

In het bewuste project werd gewerkt met de connected bril XpertEye van het Franse AMA. Het eerste model werd ongeschikt bevonden: bedrading, ingewikkelde aansluitingsprocedure, kalibratieproblemen bij te grote hoofdbewegingen... 

Het uiteindelijk geteste en gevalideerde model werkt in Bluetooth, met spraakbesturing, de mogelijkheid om foto's en aantekeningen te maken, zoomfuncties, beveiligde verbindingen, enz.

De verpleegkundige activeert de verbinding met het AMA-platform door een QR-code te scannen met de XpertEye-bril. Het platform neemt contact op met de arts om verbinding te maken en zich te identificeren. De arts kan het teleconsult uitvoeren vanaf zijn desktop of smartphone.

Via de slimme bril ontvangt de verpleegkundige vocale of visuele instructies van de arts. De arts verschijnt in een klein venster op de bril of kan aantekeningen maken bij de foto's die door de verpleegkundige worden geactiveerd. Dit maakt het mogelijk om een specifiek deel van het lichaam aan te wijzen en de verpleegkundige te vragen haar blik te verleggen of in te zoomen. "Dit is nuttig voor bijvoorbeeld thoraxonderzoek of als je een wonde beter wilt bekijken", zegt Françoise Renard, een verpleegkundige verbonden aan de gevangenis.

De nieuwe bril werd goed onthaald; zowel artsen, verplegend en administratief personeel, als gedetineerden, menen dat het goed zou zijn om de bril te implementeren. 

“De toepassing lost niet alle problemen op, maar is een hulpmiddel bij de diagnose. Het maakt ons niet minder verantwoordelijk, maar het stelt ons wel gerust”, zegt Françoise Renard. "Mijn collega's hebben de bril ook getest en zeggen dat ze klaar zijn om hem te gebruiken zodra hij wordt ingezet.”

In de gevangenis en bij CAPS denken ze al aan een uitbreiding van de gebruiksmogelijkheden. Bijvoorbeeld voor consulten ter controle van chronische ziekten en wonden. Voor diabetesmonitoring zou de externe leverancier de diabetes- of endocrinologieafdeling van het ziekenhuis van Marche-en-Famenne kunnen zijn.

De nodige financiering moet nog worden gevonden (het proefproject werd gefinancierd door de provincie Luxemburg), maar van zodra een budget beschikbaar komt, zouden andere gevangenissen het project zelfs kunnen overnemen.