Een op de vijf patiënten in Vlaanderen krijgt onvoldoende informatie om weloverwogen keuzes te maken over hun zorg. Dat blijkt uit een bevraging van het Vlaams Patiëntenplatform bij 407 patiënten. Het gaat soms over ingrijpende ingrepen die grote gevolgen kunnen hebben, zo blijkt uit een getuigenis van een patiënte met endometriose.

Uit de enquête blijkt dat 20 procent van de bevraagde patiënten zelden of nooit voldoende geïnformeerd werden door hun zorgverlener over de risico's, nazorg of kosten van een ingreep in het afgelopen jaar. Nog eens 24 procent zegt slechts soms voldoende informatie te hebben gekregen.

Opvallend: 62 procent is bovendien niet op de hoogte van 'recht op geïnformeerde toestemming'. Dat is een van de negen patiëntenrechten en stelt dat een arts de plicht heeft de patiënt in te lichten over alle aspecten van een zorgingreep. Net op de Europese dag van de Rechten van de patiënt wil de organisatie dit recht extra in de verf zetten.

Toestemming is altijd vereist bij het uitvoeren van een ingreep: een patiënt kan dit steeds weigeren. Toestemming kan expliciet of stilzwijgend zijn. Dat wil zeggen dat een knik voldoende is voor het afnemen van bijvoorbeeld een bloedstaal. Toch blijkt uit de bevraging dat 18 procent van de patiënten zelden of nooit toestemming gaf bij een tussenkomst in de zorg.

Dat de gevolgen van onvoldoende informatie bij een ingreep groot kunnen zijn, illustreert het voorbeeld van Evie De Vis (45), die kampt met endometriose. "Toen ik mijn chirurg en gynaecoloog vroeg naar de risico's van de ingreep, klonk het: 'Als ik je vertel wat de risico's zijn, dan wil je die niet meer ondergaan. Aan elke operatie zijn risico's verbonden, je moet gewoon vertrouwen hebben.' Onbegrijpelijk vind ik dat. Er bestond een risico dat ik met een stoma wakker zou worden."