Het coronavirus kan al in de eerste twee dagen na besmetting worden overgedragen, zo blijkt uit een nieuwe studie van de KU Leuven. De helft van de antigeentesten geeft bovendien een vals-negatief resultaat, als ze in die vroege periode worden afgenomen. De studie van KU Leuven is als preprint verschenen, maar heeft nog geen peerreview doorlopen.

Tot nu toe werd gedacht dat het enkele dagen duurde alvorens iemand die een coronabesmetting had opgelopen, ook effectief besmettelijk was en het virus dus kon doorgeven. Data van PCR-testen op basis van neuswissers toonden namelijk aan dat besmette mensen de eerste dagen slechts een lage virale lading hadden. Ze hadden op dat moment dus ook een lager risico om iemand anders te besmetten. 

De studie van de KU Leuven weerlegt deze bevindingen. Voor het eerst werd ook gebruik gemaakt van uitgeademde lucht van personen, in plaats van enkel de gekendere neuswissers. De proefpersonen in de studie waren 58 hoogrisicocontacten. Elf van hen ontwikkelden een infectie. Gedurende twee weken werden dagelijks of tweemaal per dag een speekselstaal, een ademstaal en stalen met neuswissers afgenomen. 

De onderzoekers vergeleken de virale lading in de verschillende soorten stalen. De eerste twee dagen na de besmetting resulteerde de helft van de snelle antigeentests bij de proefpersonen in vals-negatieven. Vanaf dag drie bleken de resultaten van de antigeentest wel in lijn met die van de PCR-testen (zowel die op basis van neuswissers als ademstalen). 

De PCR-testen op basis van neuswissers lieten de eerste twee dagen echter nog een virale lading zien die laag start en in stijgende lijn gaat. De PCR-tests op basis van ademstalen toonden een virale lading die al sneller maximaal was, om daarna geleidelijk te dalen. Die hoge uitgeademde virale lading is een eerste indicatie dat het virus meteen na een besmetting al gemakkelijk verder kan worden overgedragen.

"We wisten al dat aerosolen een sleutelrol spelen in de verspreiding van het virus, vooral in slecht geventileerde ruimten waar veel mensen samenkomen", zegt klinisch microbioloog Emmanuel André (KU Leuven/UZ Leuven). "Nu ontdekten we ook dat de virale lading in uitgeademde lucht al hoog is in een vroege fase van de besmetting, terwijl op dat moment de helft van de antigeentesten een verkeerd resultaat toont."

De bioloog waarschuwt dat een negatieve sneltest doen vlak voor een evenement of feestje geen garantie biedt dat je niemand kan besmetten. Dat is zeker het geval als je pas recent aan het virus bent blootgesteld. "Een sneltest is nog altijd beter dan geen test, maar een negatief resultaat kan wel een vals gevoel van veiligheid geven", stelt André. "Zeker in de eerste zeven dagen na een hoogrisicocontact kan een negatieve sneltest dus geen quarantaine vervangen."