Tegen 2030 moet het percentage zelfdodingen in Vlaanderen met 10% dalen in vergelijking met het referentiejaar 2020. Dat staat in het pas goedgekeurde derde Vlaams Actieplan Suïcidepreventie van de Vlaamse regering.

Vlaanderen scoort slecht op vlak van suïcide, dat is geen geheim. In 2006 werd daarom het eerste Vlaams Actieplan Suïcidepreventie uitgewerkt.

Intussen zitten we aan de derde editie daarvan.

Op 19 november 2021 vond de derde Gezondheidsconferentie Suïcidepreventie plaats, waar de evaluatie werd voorgesteld van het tweede Vlaams Actieplan Suïcidepreventie. De Vlaamse Regering keurt nu op voorstel van viceminister-president Hilde Crevits het daaruit geconcretiseerde derde Vlaams Actieplan Suïcidepreventie goed, samen met de voorgestelde te realiseren gezondheidsdoelstelling om het aantal zelfdodingen in 2030 met 10% te doen dalen ten opzichte van het referentiejaar 2020.

Volgens cijfers van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid telde Vlaanderen in 2018 niet minder dan 984 suïcides, wat neerkomt op drie per dag. Vooral bij mannen is het zelfdodingscijfer hoog, en meer specifiek dan bij oudere mannen. België is samen met Hongarije de trieste koploper in Europa. Toch is er een klein lichtpuntje omdat recent voor het eerst een lichte daling werd vastgesteld als we de periode 2000-2018 bekijken. Bij mannen bedraagt de daling 26%, bij vrouwen 31%.

Artsen

Voor artsen bestaat er een specifieke problematiek. Vooral bij vrouwelijke artsen ligt het risico hoger dan bij de algemene bevolking, blijkt uit (weliswaar beperkt) onderzoek. Specifiek spelen ongetwijfeld de hoge werkdruk, lange werkuren en het feit dat men weinig tijd heeft voor zijn privéleven… maar ook daar is er niet echt één aanwijsbare reden voor zelfdoding.

Recentere studies wijzen wel op een gebrek aan hulp bij psychische problemen. Bijvoorbeeld bij studenten geneeskunde die positief screenden op depressie maakte maar 22% gebruik van hulp in GGZ (studie uit 2002). Barrières zijn gebrek aan tijd (48%), vertrouwelijkheid (37%) en impact op de carrière, plus vrees voor een stigma ‘psychische problemen’ (30%). Ook waren er nog de kosten (28%) tijdens de studieperiode, die mensen tot suïcide dreven, en angst (26%).

De zelfdodingsmethode ligt bij artsen vaak in medicatiegebruik, niet alleen omdat ze er een  verhoogde kennis van hebben maar ook omdat medicatie voor hen toegankelijker is.

De Vlaamse minister bevoegd voor het gezondheidsbeleid zal zorgen voor de verdere op volging van de gezondheidsdoelstelling en het actieplan.

Meer info hierover: www.zelfmoord1813.be/risicoformulering