Dit jaar kregen al meer kinderen met mazelen dan in heel 2024. De voorbije weken stelde Ziekenhuis aan de Stroom (ZAS) mazelen vast bij elf kinderen. Twee kinderen daarvan werden opgenomen op de afdeling Intensieve Zorg. Mazelen zijn aan een opmars bezig: de voorbije drie maanden lag het aantal kinderen met mazelen bij ZAS al hoger dan in heel 2024.  

Mazelen is een van de meest besmettelijke ziekten en kan ook in België dodelijk zijn. Daarom raden de kinderartsen van ZAS aan dat wie nog niet gevaccineerd is, dat zo snel mogelijk laat doen in het ziekenhuis of bij de huisarts. De vaccinatie is gratis.

Wie al besmet is met mazelen, mag niet spontaan langsgaan en moet op voorhand een afspraak maken. Kwestie van besmetting van andere kinderen te vermijden.  

Zwaartepunt in provincie Antwerpen
In heel Vlaanderen registreerde Departement Zorg dit jaar (tot en met 15 maart) al 47 gevallen van mazelen. Ter vergelijking: in heel 2024 werden er 120 besmettingen geregistreerd. De jaren voordien ging het om slechts 30 tot 50 besmettingen per jaar. ​ 

Prof. Dr. Daan Van Brusselen (foto), kinderinfectioloog bij ZAS en UAntwerpen: ​“Vooral in de provincie Antwerpen raakten veel kinderen besmet met mazelen. Het gaat om 40% van de gevallen in Vlaanderen, goed voor negentien patiënten. Dat het vooral om jonge kinderen gaat, wijst op onvoldoende vaccinatie. Drie kinderen zijn nog geen jaar oud, twaalf kinderen zijn jonger dan drie jaar.” ​ 

“Wanneer we kijken naar de cijfers van Departement Zorg zien we dat vooral de allerjongsten en wat oudere volwassenen worden opgenomen in het ziekenhuis. In zes op de tien gevallen (58%) gaat het om kinderen jonger dan veertien jaar. Daarvan werden alle kinderen jonger dan een jaar met mazelen gehospitaliseerd. Bij patiënten boven de 44 jaar is de opnamekans 70%.”

Groot besmettingsrisico
Het mazelenvirus verspreidt zich via kleine druppeltjes die in de lucht terechtkomen door hoesten, maar ook door niezen en luid praten. Mensen kunnen deze druppeltjes inademen en zo besmet geraken. De druppeltjes blijven ook hangen in de lucht van de kamer waar iemand met mazelen aanwezig was, te vergelijken met de manier waarop het Covid-virus zich verspreidt. 

Mazelen is echter veel besmettelijker dan Covid. Bij mazelen kan één besmet iemand maar liefst twaalf tot achttien niet-gevaccineerden besmetten. Bij de griep besmet één geïnfecteerde persoon gemiddeld 1,2 tot 1,5 anderen. ​ 

“Vaak zien we een cluster aan besmettingen, gelinkt aan een gezin of een kind dat niet of onvoldoende is gevaccineerd. Door snel te reageren met een vervroegde vaccinatie voor jonge kinderen (vanaf zes maanden kan dat) of met een inhaalvaccinatie voor wie niet gevaccineerd werd, kan een bredere uitbraak voorkomen worden”, zegt professor Van Brusselen. 

Vaccinatie aanbevolen voor jonge kinderen en 30- tot 45-jarigen 
Je kan mazelen oplopen als je geen mazelen hebt gehad en niet of onvolledig tegen mazelen bent ingeënt. Wie twee keer is gevaccineerd, loopt geen risico. ​ 

In Vlaanderen krijgen alle kinderen een prik tegen mazelen aangeboden op één jaar en een herhalingsprik tussen zeven en negen jaar. ​ 
Wie tussen de 30 en 45 jaar oud is wordt aangeraden om de vaccinatiestatus na te kijken. Dat kan op  www.mijngezondheid.be of in je vaccinatieboekje. Bij twijfel wordt aanbevolen om een arts te raadplegen voor een bloedtest of eventueel een aanvullende vaccinatie. Deze leeftijdsgroep kreeg als kind vaak maar één vaccinatie toegediend. ​ 
Wie geboren werd voor 1970 heeft de ziekte vaak als kind doorgemaakt en heeft zo ​immuniteit opgebouwd. ​ 

Mazelen kan dodelijk zijn 
Prof. Dr. Van Brusselen: ​ “De eerste symptomen van mazelen zijn hoge koorts, hoesten en rode, ontstoken ogen. Ze beginnen een tot twee weken na de besmetting. Drie tot zeven dagen na het begin van de eerste symptomen verschijnt achter de oren ruwe huiduitslag, die zich dan uitbreidt over het lichaam. Er kunnen complicaties optreden zoals longontstekingen, diarree of zelfs hersenontsteking. Ook in België kan je sterven door mazelen. Recent overleden in de Verenigde Staten twee kinderen van zes en acht jaar die niet gevaccineerd waren. Als je de pech hebt om een hersenontsteking op te lopen, kan je ook neurologische schade hebben achteraf.” 

Wie eerstdaags op reis gaat, kijkt best na in welke landen er uitbraken van mazelen zijn. Dat is bijvoorbeeld het geval in Oostenrijk, Noord-Italië en Marokko. Om welke landen het verder gaat, vind je terug via Wanda, de website van het Instituut voor Tropische Geneeskunde. 

> Tweede kind overleden bij mazelenepidemie in VS

> Toename mazelengevallen: waarom geen dashboard invoeren (Frieda Gijbels)