Is het niet tijd om eens na te denken over een ander paradigma, rekening houdend wat wij op dit ogenblik weten over omikron? Dat vraagt kinderarts Tyl Jonckheer zich af nu de schalen amper enkele dagen open zijn en zich volgens hem overal problemen voordoen.
"De scholen zijn amper twee dagen open en overal doen zich al problemen voor. Iedereen weet dat het wishful thinking is te denken dat met het huidige beleid de scholen open zullen blijven tot aan de krokusvakantie. In Frankrijk, waar de scholen al een week open zijn, loopt het helemaal mis. Scholen gaan dicht, kinderen staan in de rij om een wisser in hun neus te krijgen, ouders weten niet meer wat ze met hun in quarantaine geplaatste kroost moeten doen, schoolhoofden hebben geen leerkrachten meer."

"Dit staat ons de komende weken in België te wachten. Niet alleen de scholen echter, maar onze hele samenleving zal dit lot beschoren zijn als men niet de moed heeft om er fundamenteel iets aan te doen."
 
"Is het niet tijd om eens na te denken over een ander paradigma, rekening houdend wat wij op dit ogenblik weten over omikron?"
 
"Het resultaat van het overleg tussen de ministers van Onderwijs en Gezondheid is dat iedere ouder voortaan op zondagavond een wisser in de neus van zijn kinderen moet stoppen. Er werd zelfs geopperd om dit twee keer per week te doen! Bestaat er een model dat aantoont dat dit ook maar enig significant effect zal hebben op de globale verspreiding van het virus met de verwachte torenhoge viruscirculatie in de samenleving en onder kinderen?"

"Het gevolg hiervan is dat zeer veel asymptomatische kinderen positief zullen testen, waardoor weer veel kinderen in quarantaine zullen moeten. Ik denk dat heel veel ouders dit risico niet zullen nemen als hun kind asymptomatisch is. De politieke verantwoordelijkheid wordt verschoven naar de verantwoordelijkheid van de ouders… En ouders zullen voor zeer ongemakkelijke dilemma’s komen te staan. Uit een enquête blijkt dat slechts 8% van de ouders hiertoe bereid is."
 
"Ook de beslissing dat niet-besmette kinderen van een positieve ouder eveneens in quarantaine moeten, zal ertoe leiden dat meer kinderen in quarantaine worden geplaatst, gezien het enorme aantal ouders dat de komende weken besmet zal raken (en niet alleen door hun kinderen)." 
 
"Leerkrachten die asymptomatisch zijn, maar met de nieuwe, zelfs versoepelde maatregelen, toch in quarantaine of isolatie moeten, zullen bij bosjes uitvallen en het onderwijs volledig lamleggen."
 
"Maar waarom? En moet dat wel? Deze situatie wordt onhoudbaar. Recente gegevens tonen aan dat men bijna volledig machteloos staat tegenover omikron, zelfs met een volledige lockdown (cf. Nederland). Hoogstens kan men hopen op een discrete vertraging door allerhande maatregelen op te leggen die bij de bevolking veeleer overkomen als willekeurig gekozen lapmiddelen die bepaalde sectoren bijzonder hard treffen."  
 
"Aangezien de scholen de sector bij uitstek zijn die perfect gecontroleerd kan worden, zal de verleiding groot zijn om daar weer als eerste in te grijpen. De scholen zijn echter ook een essentiële sector. Schoolsluitingen én afstandsonderwijs hebben immense gevolgen op korte en lange termijn, niet alleen voor de kinderen, maar voor de samenleving als geheel."

"Twintig procent van de kinderen is de afgelopen 2 jaar aangekomen, zware kinderen worden obees, obese kinderen worden ernstig obees. Meer dan 80% van deze kinderen zal op volwassen leeftijd obees blijven, wat in de toekomst gigantische meerkosten met zich zal meebrengen voor de gezondheidszorg, en wat zal gepaard gaan met vroegtijdig overlijden en psychologisch leed."

"Bij de vorige varianten is reeds aangetoond dat een lagere scholingsgraad op termijn tot meer verloren levensjaren leidt dan COVID-19. Dit verschil zal nog groter zijn met omikron. Studies tonen aan dat elk verloren schooljaar ongeveer 10% van het inkomen kost over de hele levensloop, wat overeenkomt met een vermindering van het BNP met 4,5%. Ook is aangetoond dat de gevolgen van depressies en angst uiteindelijk meer levensjaren zullen doen verliezen dan COVID-19. Om nog maar te zwijgen van de groeiende kloof tussen arm en rijk (ook op wereldvlak), de risico’s op kindermishandeling, verslaving enz."
 
"Zou het niet logischer zijn om alle mensen die niet gevaccineerd willen worden en diegenen die een verhoogd risico lopen in quarantaine te plaatsen (dit vereist wel enige politieke moed) in de hoop dat tijdens de vijfde golf de ziekenhuizen niet overbelast zullen raken? Dit kan even snel beslist worden als het sluiten van klassen en scholen… of evenementen en cafés… of kappers en biljartzalen… Wat de economische impact hiervan zal zijn, moet berekend worden. Het draagvlak onder het deel van de bevolking dat zich laat vaccineren (de overgrote meerderheid) zal echter veel groter zijn en de boodschap eenvoudig en duidelijk."
 
"Daarom mijn pleidooi: laat het virus  gecontroleerd circuleren onder gevaccineerden en kinderen. Blijf alle maatregelen toepassen om anderen en uzelf te beschermen: draag een mondmasker, houd afstand, beperk uw contacten, verlucht binnenruimtes, laat u snel een boostervaccin toedienen, aarzel niet om een zelftest te doen in geval van symptomen. Test alleen symptomatische personen of hoogrisicocontacten die een gevaar vormen voor risicopatiënten met PCR."

"Laat iedereen die geen symptomen heeft gewoon werken of naar school gaan. Als een volwassene om welke reden dan ook positief test, maar asymptomatisch is, laat hem dan gewoon werken, een FFP2-masker dragen en de basismaatregelen goed respecteren. Vraag hem/haar om geen contact te hebben met risicopersonen en na het werk zo veel mogelijk thuis te blijven en niet op café, naar evenementen, de sportclub enz. te gaan. Sluit geen klassen of scholen meer. Laat asymptomatisch ziekenhuispersoneel gewoon werken met de vereiste beschermingsmaatregelen."

"Bescherm de personen met verhoogd risico. Overtuig de niet-gevaccineerden door strenge maatregelen in te voeren waardoor zij de facto uit de maatschappij worden geweerd indien men de vaccinatieplicht niet kan of wil invoeren. Daardoor zouden ook de andere meest getroffen sectoren, zoals cultuur en evenementen, voor de gevaccineerden kunnen worden opengesteld."
 
"De financiële besparing zal enorm zijn door minder te testen, minder aan contact-tracing te doen, door mensen toch te laten te werken als ze geen symptomen hebben. Dit geld kan dan misschien worden gebruikt voor psychologische ondersteuning van kinderen en volwassenen, het wegwerken van schoolachterstand, intensieve begeleiding van obese kinderen, hulp aan de meest getroffen sectoren van de samenleving enz."

"Bovendien zal de druk op huisartsen, CLB, PSE, testcentra e.a. sterk dalen. Wel zal de druk op de intensieve zorg gedurende een korte periode mogelijk zeer hoog worden en zullen hier soms moeilijke ethische beslissingen moeten genomen worden. Maar de modellen hebben een zeer hoge graad van onzekerheid. Moet de hele maatschappij worden opgeofferd om zich tegen de slechtst mogelijke scenario’s van de statistici te beschermen?"
 
"Zich verschuilen achter mathematische modellen getuigt niet van politieke moed. Spanje gaat waarschijnlijk beslissen om COVID-19 als griep te beschouwen. Zal België hen voor zijn?"
 
Dr. Tyl Jonckheer
In eigen naam
Coördinator van Belgian Paediatric COVID-19 Task Force
Voorzitter van de Belgische Beroepsvereniging van Kinderartsen