Een omvangrijke rondvraag van Het Laatste Nieuws waarvan de resultaten afgelopen weekend werden gepubliceerd, legt nogmaals de vinger op de wonde van ons gezondheidszorgsysteem. Dat leidt tot hogere kosten voor patiënten, met supplementen die kunnen oplopen tot duizenden euro’s. Ook voor de krant is dit de aanleiding om te pleiten voor hervormingen, waarmee de sector overigens bezig is. Minister Vandenbroucke beklemtoont naar aanleiding hiervan dat ziekenhuizen op kwaliteit moeten inzetten, niet op omzet.

De krant ging in haar onderzoek als volgt tewerk: ze sprak met patiënten, gezondheidseconomen, de ziekenfondsen en het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg. Daarnaast bevroeg ze 40 ziekenhuizen of ziekenhuisgroepen in Brussel en Vlaanderen over hun prijzen en financiële situatie. Van 17 ziekenhuizen of ziekenhuisgroepen kwam er een antwoord, wat tot enige voorzichtigheid in de interpretatie noopt. Enkele hoofdconclusies.

Hogere kosten voor patiënten
Door de onderfinanciering van tal van ziekenhuizen stijgen de kosten voor behandelingen, parkeertarieven en cafetariaprijzen. Om je auto een dag te parkeren, betaal je gemiddeld iets meer dan 9 euro in Vlaamse ziekenhuizen.

Patiënten betalen steeds meer, met ook meer deconventionerende artsen en meer  ereloonsupplementen. Volgens de ziekenhuisbarometer betaalden patiënten in 2023 tot bijna 133 miljoen euro aan eenkamersupplementen: ruim 18 miljoen euro meer dan in 2022.

Ongelijke tarieven 
Ziekenhuizen hanteren uiteenlopende prijzen voor materialen en sommige rekenen zelfs kosten aan die al door de overheid vergoed zijn. Dat leidt tot situaties waarbij patiënten twee keer betalen. Kamersupplementen drijven de kosten verder op: wie kiest voor een eenpersoonskamer, kan tot acht keer meer betalen dan in een gedeelde kamer volgens de krant.

Overconsumptie
Sommige artsen plannen meer onderzoeken en ingrepen dan nodig, deels door het financieringssysteem dat per prestatie betaalt. Hierdoor stijgt bijvoorbeeld het aantal lagerugoperaties sterk, luidt het in de krant. Maar ook de rol van de patiënt kan vragen oproepen. Zo bezoeken patiënten soms meerdere artsen in de hoop ziekteverlof te verkrijgen.

In een reactie laat Frank Vandenbroucke weten dat ziekenhuizen op kwaliteit moeten inzetten, niet op omzet. Een geplande hervorming van de financiering moet de patiënt beter beschermen, luidt het, en overmatige supplementen tegengaan. Voor hem moet ook de druk van de ketel wanneer via de hervorming artsen geen geld meer zullen moeten afdragen aan het ziekenhuis. Iedereen, ook de artsen, zijn zoals bekend vragende partij voor een hervorming.

De overheid investeert 4 miljard euro extra in de gezondheidszorg, maar wil ook efficiënter omgaan met middelen, aldus nog Vandenbroucke in de krant. Komt de hervorming er niet, dan is een gezondheidszorg op twee sporen niet denkbeeldig.

Door alle gestegen kosten komt één van de basisprincipes van onze gezondheidszorg op de helling te staan, zegt gezondheidseconoom Dominique Vandijck in de krant. Iedereen heeft recht op de best mogelijke zorg. Financiële zaken mogen geen drempel zijn om noodzakelijke zorg te krijgen, die het risico op de ontwikkeling van 'villageneeskunde' noemt, een toch wel gekleurde term. Vandijck waarschuwt er wel voor dat door de vele supplementen mensen die het financieel moeilijker hebben niet meer wat ze mogen verwachten. Ze stellen zorg uit of zelfs af. Dan wordt de ziekte erger. Op termijn kost dat de maatschappij alleen meer geld, zegt hij in Het Laatste Nieuws.