Op maandag 16 oktober 2023, vandaag dus, legde de regering een begrotingsvoorstel gezondheidszorg 2024 neer bij de Algemene Raad van het Riziv. In deze raad maken de werknemers- en  werkgeversvertegenwoordigers de dienst uit en hebben de zorgverleners geen echte stem. Het regeringsvoorstel , dat werkelijk alleen in het minimum minimorum voorziet, werd er aanvaard (met 15 stemmen voor en 5 onthoudingen). Voor het Kartel zet minister Vandenbroucke het overleg buitenspel.

"Het gevolg is dat er quasi geen marge meer zal zijn voor nieuwe maatregelen in een volgend akkoord artsen-ziekenfondsen, behoudens een (gedeeltelijke) aanwending van de indexmassa van de artsen (die 6,05% bedraagt, of 641,225 miljoen euro). En dit terwijl de inflatie in 2023 erg hoog blijft en de vorige indexatie al onvoldoende was om de inflatie in 2022 te dekken!", klinkt het verontwaardigd.

"Merk bovendien op dat, hoewel de artsen 28,6% van het totale gezondheidszorgbudget vertegenwoordigen, zij slechts 11,3% (10.814 miljoen euro) van de beschikbare margeverdeling van168.862 miljoen euro ontvangen."

Wat voorafging

Het Kartel schetst nog eens de voorgeschiedenis van deze beslissing "en hoe de inspanningen vanuit het gezondheidsoverleg eigenlijk helemaal genegeerd worden."

In een eerste fase werd al meteen het mes op de keel gezet. De NCAZ (of medicomut) kreeg de opdracht om vijf topprioriteiten te definiëren en zeker niet meer. Dat leidde tot het volgende resultaat.

1. Levenseinde (5 miljoen euro). Het verbeteren van de huisartsenondersteuning voor palliatieve patiënten en hun mantelzorgers. Hiervoor werd voorgesteld om een forfaitair bedrag van €120 per jaar per huisarts in te voeren.
2. Cholesteatoom (2 miljoen euro. Financiering van een nieuwe chirurgische techniek (benigne obliteration tympanoplasty - BOT) die de kans op herhaling van de aandoening aanzienlijk verkleint.
3. Geestelijke gezondheidszorg (8 miljoen euro. Optimalisatie van de somatische zorg voor psychiatrische patiënten die verblijven op algemene psychiatrische ziekenhuisafdelingen, maar ook de invoering van een multidisciplinair overleg tussen de (kinder)psychiater en de huisarts.
4. Verhoging van de bezoldiging van bepaalde ziekenhuisartsen (8 miljoen euro). Prioritair gaat het om de volgende voorstellen: klinisch infectiologen en medisch microbiologen voeren niet-patiëntgebonden en prestatie gebonden taken uit, onder andere op het gebied van antibioticabeleid, ziekenhuishygiëne en resistentiebestrijding. Er is een financiële inspanning van 1,5 miljoen euro nodig en chirurgische procedures en bevallingen onder narcose zullen worden verbeterd.
5. Multidisciplinaire longrevalidatie

Dan kwam de tweede stap. "In zijn begrotingsvoorstel voor 2024 snoeide het Verzekeringscomité van het Riziv al fel in wat onze topprioriteiten waren. Om die reden heeft het Kartel ook tegen dit voorstel gestemd (zie ook onze papieren editie). Hierna somt het Kartel op wat er was overgebleven.

1. Somatische zorg in de psychologieafdelingen van algemene ziekenhuizen maar slechts voor €1,575 miljoen.
2. Multidisciplinaire ondersteuning voor palliatieve zorg maar voor slechts €2,5 miljoen.
3. Cholesteatoom maar voor slechts €1 miljoen.
4. Multidisciplinaire longrevalidatie (5 miljoen euro).
5. Zwaarlijvigheidstrajecten bij kinderen (als onderdeel van transversale projecten).

En dan moest het ergste dus nog komen, gaat het Kartelbestuur verder: het begrotingsvoorstel van de regering. Minister Vandenbroucke heeft de Algemene Raad van het Riziv immers een nog magerder voorstel doen goedkeuren. Enkel de volgende nieuwe initiatieven hielden stand:

• 10 miljoen euro aan maatregelen om ereloonsupplementen te verbieden bij patiënten met een verhoogde tegemoetkoming.
• 9,038 miljoen euro voor artsen in opleiding, "een maatregel die we uiteraard wel toejuichen": 6,78 miljoen euro voor specialisten in opleiding in het kader van de evaluatie en aanpassing van de collectieve overeenkomst, en 2,26 miljoen euro voor huisartsen in opleiding, met als doel huisartsen in opleiding te ondersteunen die praktiseren in landelijke gebieden of in gebieden waar een aanzienlijk tekort aan huisartsen bestaat, bv. door een hogere reisvergoeding of onkostenvergoeding.

Volledigheidshalve voegt het Kartel toe dat het voorstel van de regering ook bedragen bevat die al toegewezen waren, maar dat gaat dus niet om nieuw budget, beklemtoont het syndicaat! Het gaat hier met name om:

• 23 miljoen euro voor specialisten voor de herwaardering van een aantal honoraria (waaronder 3,5 miljoen euro voor dienstkosten in grote traumacentra en 2 miljoen euro voor de terugbetaling van nieuwe behandelingen voor cholesteatoom).
• 16,5 miljoen voor huisartsen voor praktijkondersteuning (een maatregel die al was voorzien in het vorige akkoord) en €23 miljoen voor de New Deal.

"Op het einde van de rit er dus eigenlijk niets dat ertoe kan aanzetten om een nieuw akkoord artsen-ziekenfondsen af te sluiten. Of hoe een minister zelf het overleg buitenspel kan zetten…"

Minister Vandenbroucke van zijn kant noemt het budget 2024 een 'booster voor de gezondheidszorg'.

Namens alle ziekenfondsen zegt Luc Van Gorp: “Het is een begroting die ingezette of geplande hervormingen mee mogelijk moet maken, ondanks de moeilijke budgettaire context. We gaan investeren én hervormen. We hebben gekeken welke zorginvesteringen op korte en lange termijn het meest bijdragen aan een betere gezondheid, toegankelijkheid, kwaliteit, job-tevredenheid en efficiëntie. We hebben oog voor waardering, een eerlijke vergoeding en werkbaar werk voor al wie in de zorg werkt. We zetten in op maximale samenwerking, weg van het hokjesdenken. Tot slot focussen we op een transparante, doelmatige en dus efficiënte inzet van de beschikbare middelen, want een paradigmashift is nodig.”

Er wordt een zware term bovengehaald, een 'paradigmashift'. 

De Commissie voor de Gezondheidszorgdoelstellingen - die tegen 2024 opgericht zal worden binnen de ziekteverzekering - zal mee haar schouders zetten onder deze paradigmashift.

“De maatregelen die we financieren rond obesitas en in de zorg voor zwangere en pas bevallen moeders, tonen ons geloof in multidisciplinaire en toegankelijke zorg, over de verschillende sectoren heen, gedreven door de gezondheidszorgdoelstellingen,” zegt Van Gorp.

> Budget gezondheidszorg laat bittere nasmaak na (Bvas)