Vorig jaar lanceerde Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke het idee van Zorgzame Buurten als toekomstmodel, met een oproep tot voorstellen. Er liepen ruim 150 voorstellen binnen waarvan er 114 vanaf 1 maart zullen starten. Aan de andere kant blijven nog veel zorgverstrekkers op hun honger omdat ze nog steeds niet erkend en gefinancierd worden voor hun werk. 

Een Zorgzame Buurt is een buurt waar mensen comfortabel thuis of in hun vertrouwde buurt kunnen blijven wonen en er de nodige hulp of ondersteuning krijgen van buren, zorgverleners en anderen. Zo zijn er bijvoorbeeld initiatieven om eenzaamheid aan te pakken. Het vereist grootschalige samenwerkingen onder zorgverleners, organisaties, eerstelijnszones, lokale besturen en inwoners. 

Er starten binnenkort 114 projecten die buurten stimuleren om een Zorgzame Buurt te worden. De overheid wil ook obstakels wegwerken, zodat andere projecten eenvoudiger kunnen beginnen. Hiervoor wordt 9,4 miljoen euro uitgetrokken. Dit is volgens het VAN-netwerk een prima evolutie die de lokale zorg zal stimuleren en inzet op het verbinden van de formele en informele zorg.  

Onbeantwoorde oproep tot erkenning

Bij een groot deel van de projecten is de zorgraad van de desbetreffende eerstelijnszone de drijvende kracht of sterk betrokken. In deze zorgraad nemen, naast lokale besturen, welzijnsactoren en patiëntenvertegenwoordigers, de lokale zorgverleners een engagement op.  

Deze taken vragen heel wat inspanningen van de zorgverleners, naast hun reguliere werk, zonder dat ze hiervoor een vergoeding ontvangen. De taken worden al sinds het begin van de covid-19-crisis vrijwillig uitgevoerd. Meer dan een jaar geleden deden de elf zorgberoepen uit de eerste lijn al een oproep voor meer erkenning van dit werk. Jammer genoeg is dit na meerdere opvolgende oproepen nog steeds niet veranderd. 

Aandacht voor engagement
De zorgverleners die actief zijn in de zorgraden zijn nodig om een goede samenwerking in de eerstelijnszones te garanderen en om de Zorgzame Buurten vlot te kunnen coördineren. 

De elf beroepsverenigingen van zorgberoepen in de eerste lijn lanceerden eind vorig jaar nog een campagne op sociale media om meer aandacht te vragen voor hun engagement. De voorzitters, medewerkers en zorgverleners van de verenigingen spraken zich uit over de nood aan erkenning en financiering voor de zorgverleners in de zorgraden en de kringwerkingen, maar eveneens voor de koepelverenigingen die de zorgverstrekkers ondersteunen. 

Billijk kader
De betrokken zorgberoepen zijn al ruim een jaar in gesprek met minister Beke en de Vlaamse Regering. Hoewel ze de nieuwe projecten inzake Zorgzame Buurten toejuichen, zullen zorgverstrekkers die zich extra inzetten in de eerstelijnszone zich ondergewaardeerd voelen.

Zo werken bijvoorbeeld apothekers al sinds het begin van de pandemie mee in de vaccinatiecentra en leverden ze inspanningen voor desensibilisatie voor de covid-vaccinatie. Daarnaast zijn ze ook zeer actief in de zorgraden van de eerstelijnszones en haar verschillende werkgroepen, wat nog meer extra inspanning vraagt en erkenning verdient.

“Het is aan de politiek om een billijk kader te bepalen, en dit kader moet gedragen worden door een meerderheid in het parlement”, aldus Hilde Deneyer, algemeen directeur Vlaams Apothekers Netwerk (VAN) namens de cluster van zorgberoepen.