De koepelvereniging van de Vlaamse huisartsenwachtposten pleit onder andere voor een enveloppefinanciering in plaats van een financiering in deelrubrieken.

In het voorjaar van 2024 vroeg Wachtposten Vlaanderen, de koepelvereniging van alle Vlaamse wachtposten, aan haar leden inzage in hun financiële situatie van het werkjaar 2023. Meer dan de helft van de wachtposten ging daarop in.

De financiering van de huisartsenwachtposten is een federale aangelegenheid. Het RIZIV voorziet in een projectsubsidie die via de medicomut gevalideerd wordt. “Maar die financiering is typisch Belgisch: een koterij van regeltjes die doorheen de jaren ontstaan zijn en waarbij het eigenlijke doel – kwaliteitsvolle acute zorg aanbieden buiten de daguren – vergeten lijkt te zijn”, zegt dokter Bart Van de Velde, de voorzitter van Wachtposten Vlaanderen.

De subsidie is opgedeeld in veertien rubrieken die elk een deel van de wachtpostwerking regelen, zoals het personeel, het gebouw en het vervoer. Overschotten die de huisartsen hebben in sommige rubrieken mogen daarbij niet aangewend worden om tekorten in andere rubrieken op te vangen. “En daar knelt het schoentje”, zegt dr. Van de Velde. “De regels zijn ook onnodig complex. Als een wachtpost ook de weekwacht via zijn werking organiseert, moet de volledige financiering uitgesplitst worden in twee dossiers: één voor de weekendwerking en één voor de weekwerking. In de praktijk zijn dit natuurlijk hetzelfde personeel en hetzelfde materiaal.”

Bij alle onderzochte wachtposten blijkt dat er tekorten zijn op minstens één subsidierubriek. “Dat betekent dat de huisartsen uit eigen zak moeten bijpassen. Maar als de wachtposten zouden mogen schuiven met de deelbudgetten zou slechts 30 procent nog een tekort ervaren. Daarom vragen wij in hoofdzaak geen bijkomend budget, maar meer flexibiliteit in de huidige financieringsregels door te werken met een enveloppefinanciering in plaats van in deelrubrieken.” 

De drie artsensyndicaten staan achter die vraag, zegt Wachtposten Vlaanderen. Het kabinet van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke regeerde niet op de vraag om hierover te overleggen met het RIZIV, klinkt het ook.

Voorts roept de sector op om opnieuw werk te maken van een wettelijk vastgelegd financieringskader. “Na een eenmalige consultatieronde afgelopen voorjaar moeten we vaststellen dat het RIZIV elke verdere poging tot toenadering van de wachtposten afblokt. Maar het is onze gedeelde verantwoordelijkheid om kwaliteitsvolle zorg buiten de daguren te organiseren volgens een performante en correcte subsidiëring”, zegt dr. Van de Velde.

In afwachting van een nieuw financieringskader vraagt de sector voor grote wachtposten (125.000 inwoners per locatie) een tijdelijk overbruggingsbudget. “We zien dat er in de huidige regeling een structurele onderfinanciering is voor die wachtposten. Tot het nieuwe financieringskader er is, zou dat ook de grote wachtposten uit de rode cijfers kunnen houden.”