In Rijnland-Westfalen, een Duitse deelstaat die grenst aan ons land, is in het plaatsje Spenge vorige week een huisarts in zijn praktijk in elkaar geslagen door een ontevreden patiënt. De huisartsenvereniging reageert geschokt.

Na de brute aanval hernieuwden plaatselijke huisartsenorganisaties hun oproep om medewerkers in huisartsenpraktijken onder het Duitse wetboek van strafrecht te plaatsen, net als medewerkers bij de brandweer, civiele bescherming of spoedeisende hulp.

De brutale agressie van een patiënt op een huisarts in het kleine stadje Spenge zorgde er voor grote opschudding. De KVWL (Westfaalse vereniging van artsen) en de Westfaalse huisartsenvereniging roepen op om actie te ondernemen tegen het toenemende geweld tegen artsen.  

De huisarts werd in zijn spreekkamer het ziekenhuis ingeslagen door een patiënt. Volgens mediaberichten had die arts geweigerd om een bepaald medicijn voor te schrijven. De patiënt zou het neusbeen van de arts hebben gebroken en hem hoofdwonden hebben toegebracht, zodat hij in het ziekenhuis moest worden opgenomen.

Dr. Susanne Johna van de artsenvakbond Marburger Bund (MB) zegt dat “verbaal en fysiek geweld voor artsen niet meer weg te denken is uit het dagelijks leven”. Ze verwijst naar de conclusies uit de recent gepubliceerde MB-monitor 2024 bij bijna 10.000 artsen. Naast toenemende geweldservaringen tonen de resultaten ook dat artsen meer ontevreden worden als het gaat om overwerk, werkdruk en bureaucratie.

Geweld in de medische wereld lijkt normaal

Uit het onderzoek bleek dat 33% van de respondenten soms en 12% vaak wordt blootgesteld aan verbaal geweld in de vorm van beledigingen. Hoewel de cijfers voor fysiek geweld lager liggen, zijn ze nog steeds te hoog, aldus Johna: 10% van de deelnemende artsen maakte al eens mee dat ze geslagen of geschopt werden, 2% zelfs vaak.

De meest voorkomende bron van geweld - verbaal of fysiek - blijken patiënten te zijn (75%). Johna benadrukte dat het belangrijk is om een onderscheid te maken in de mate waarin het geweld gerelateerd is aan het ziekteproces. Familieleden van patiënten (52%) en zelfs medewerkers (14%) werden ook genoemd als bron van geweld in het onderzoek.

“De werkplek wordt een plaats delict: “De meest voorkomende ‘plaatsen delict’ zijn spoedeisende hulpafdelingen en noodhulpcentra (38%), op de voet gevolgd door andere opnameafdelingen (37%).” Desondanks beantwoordde 41% van de deelnemers de vraag of er passende beschermende maatregelen zijn tegen geweld op de werkplek met 'nee'.

Andere resultaten 

• “Wat is uw werkelijke gemiddelde wekelijkse werktijd inclusief alle diensten en overuren?” werd artsen gevraagd in de context van de MB Monitor 2024*. Hun antwoord werd uitgesplitst in fulltime en parttime werknemers. Conclusie: meer dan 60% van de fulltime werknemers werkt meer dan 48 uur
• “Hoeveel uur overwerkt u gemiddeld per week?” Een op de vijf werkt meer dan tien uur over.
• “Hoeveel tijd besteedt u elke dag aan administratieve en organisatorische taken die verder gaan dan puur medische activiteiten?” 57% besteedt meer dan 3 uur aan administratieve taken
• “Overweegt u uw medische werk in de patiëntenzorg helemaal op te geven?” Meer dan een op de vier overweegt stoppen met medische praktijk

* In totaal namen 9.649 artsen in loondienst deel aan de enquête van de Marburger Bund in september en oktober 2024. 85 procent van hen werkte in intramurale instellingen.