De nationale raad van de Orde der artsen bestudeerde in zijn vergadering van 10 juni 2023 de problematiek van het artsentekort en de weerslag hiervan op de gezondheidszorg. In feite is die al enige tijd bekend, maar de Orde schetst het plaatje nog eens, waarschuwt voor een dreigend domino-effect en dringt erop aan om de vicieuze cirkel te doorbreken waarbij ze bereid is om alle initiatieven in dat verband te steunen.
Zeer regelmatig krijgen de provinciale raden en de nationale raad klachten van patiënten omdat ze geen arts vinden die binnen een redelijk tijdsbestek aan hun hulpvraag tegemoet kan komen. Bij het platform “arts in nood” is er een exponentiële toename van het aantal hulpvragen omwille van een onverantwoorde en ondraaglijke werklast. Meerdere ontredderde artsen laten weten dat ze per direct willen stoppen met hun praktijkvoering.
Deze problematiek komt in een stroomversnelling gekomen omdat de middelen om de penurie op te vangen uitgeput raken. In het begin van het tekort probeerden artsen zelf de grotere vraag naar zorg op te vangen door meer uren te presteren en zorgden huisartsenkringen en ziekenhuizen voor een betere afstemming om patiënten zo goed mogelijk op te vangen.
Toen deze maatregelen niet volstonden en de werkload onaanvaardbaar werd, kondigden meerdere artsen uit zelfbescherming een patiëntenstop aan. Onvermijdelijk verplaatste de werklast zich naar andere praktijken of naar spoedgevallendiensten met het oplopen van de wachttijden en klachten omwille van oneigenlijk gebruik tot gevolg. Tegelijk hebben artsen allerlei taken gedelegeerd aan andere zorgverstrekkers maar ook deze oplossing is begrensd als men kwaliteitsvolle geneeskunde wil blijven nastreven.
Dreigend domino-effect
Men is nu op een punt gekomen dat bij elke bijkomende belasting van de arts een domino-effect dreigt te ontstaan waarbij meerdere collega’s tegelijk en definitief zullen afhaken en de gezondheidszorg voor een ernstige crisis komt te staan.
De tijd is aangebroken voor de beleidsvoerders om versneld alle beloofde ondersteunende maatregelen onmiddellijk te implementeren. Ook dient de overheid bij de berekening van de toekomstige quota en subquota rekening te houden met een brede marge om onvoorspelbare factoren die de werkomstandigheden verzwaren zoals massieve uitbraken van infectieziekten, toenemende agressie tegenover gezondheidsverstrekkers, verhoogde administratieve last etc. op te vangen.
Vicieuze cirkel doorbreken
De shift van torenhoge arbeidsuren naar een normaal werkregime omwille van de aandacht die artsen schenken aan het bewaken van de balans tussen het werk en het privéleven moet ook in rekening worden gebracht. De vicieuze cirkel waarbij steeds minder artsen meer werk moeten verrichten dient absoluut doorbroken te worden.
De nationale raad roept de wetenschappelijke verenigingen, de beroepsverenigingen en de patiëntenorganisaties op om mee te denken over oplossingen voor de korte en lange termijn en vraagt de huisartsenkringen en ziekenhuizen redelijke oplossingen te blijven uitwerken om het ons zo geroemde systeem van toegankelijke en kwalitatieve zorg te kunnen blijven aanbieden. De nationale raad is bereid aan dergelijke initiatieven mee te werken of die te faciliteren.
Laatste reacties
Bart Lelie
23 juni 2023De Nationale Raad legt de vinger op de wonde , 9 jaar te laat! Het ligt niet volledig aan hen uiteraard. Er is een planningscommissie. Cijfers allerhande worden op papier getoverd. Rapporten worden geschreven. Evaluaties hiervan zien we nergens. Als patholoog ken ik mijn specialisme wat beter. We zijn met een 320 tal actieve pathologen in België. In de cijfers van de planningscommissie wordt dat 430. Die 110 niet actieven hebben blijkbaar nog een Riziv nummer en worden meegerekend. Er zijn 19 pensioengerechtigde pathologen actief en er komen er jaarlijks 15 gemiddeld bij. Een recente burnout enquête in Canada (in België volgt die binnenkort) is niet geruststellend. Deze trend zag je al jaren aankomen. Maar niet getreurd, het aantal artsen die toegelaten worden aan de opleiding wordt dit jaar serieus verhoogd! Over 9 jaar zijn al onze problemen van de baan.
Guido Van Hoorde
22 juni 2023Beste Collegae,
Hoewel de toegankelijkheid van medische zorg primordiaal is, lijkt het toch gepast hier enige nuance in aan te brengen.
De work load wordt buitensporig gemaakt door het feit dat heel velen onder ons het systeem van derde betaler al dan niet vrijwillig toepassen. Hierdoor ontstaat een oneigenlijk gebruik van de zorg omdat die toch maar 1 dan wel 4€ kost. Met andere woorden, er is een overshoot in toegankelijkheid van zorg omdat die toch niets kost.
Dit geeft als direct gevolg trouwens ook een devaluatie van ons diploma om dezelfde reden: het kost niets.
Impliciet geeft dit in de ogen van de patiënt ook een waarde-oordeel over wat wij doen. Als een doktersbezoek minder kost dan een brood kan dat dus ook niet waardevol zijn.
Guido Van Hoorde, gynaecoloog
Marc DE MEULEMEESTER
22 juni 2023De Nationale Raad legt de vinger op de wonde !
Anthony CORNELISSEN
22 juni 2023De nationale raad getuigd van gezond verstand en inzicht. Dat kan je zeker niet zeggen van de raad van Antwerpen, die de artsen demotiveert en wegjaagt of wegstraft uit het beroep. Hun verkiezingsslogan een modernere en constuctievere Orde te worden is uiteindelijk in het tegendeel uitgedraaid.
TONY