In ons land zijn er acht ministers bevoegd inzake volksgezondheid. Tussen hen is er geen hiërarchie, maar bij een sanitaire crisis zou er toch beter een hiërarchie bestaan. "Zet acht kapiteins op een schip. Dan weet je ook niet waarheen je vaart". Dat verklaarde gewezen minister van Volksgezondheid Maggie De Block in de coronacommissie van de Kamer.
Na haar uiteenzetting van ruim een uur kreeg de Open Vld-politica gedurende vijf uur vragen afgevuurd door de commissieleden. Die hadden ook al 60 pagina's aan antwoorden op hun schriftelijke vragen ontvangen.
De gewezen minister kreeg heel wat vragen over haar uitspraken in het begin van de crisis, waarbij verweten werd dat ze in het begin de ernst van de zaak onderschatte. Wie voor een ernstige crisis waarschuwde, werd door haar weggezet als 'drama queen', zo merkten verschillende sprekers op.
Communicatie
Onder meer Barbara Pas (Vlaams Belang) vond dat ze afwezig was in de communicatie. De Block counterde dat door te verwijzen naar een studie van professor Stefaan Walgrave over de aanwezigheid op de journaals tussen januari en oktober 2020.
"Ik was de nummer vier, na Ben Weyts, Alexander De Croo en Jan Jambon. Ik was meer dan 7.300 seconden aan het woord, wat meer was dan de virologen samen", klonk het. "En de oppositie kreeg in crisistijd nauwelijks zendtijd", repliceerde Kathleen Depoorter (N-VA).
Maggie De Block herinnerde ook aan de moeilijke omstandigheden waarin zij en de hele regering tegen de covid-pandemie moesten strijden. De regering was in lopende zaken, en had geen meerderheid in de Kamer. Bovendien werkte de regering met lopende twaalfden uit 2018, waardoor geen grote provisies konden worden aangelegd.
Mondmaskers
Heeft De Block aanvankelijk het nut van de mondmaskers niet geminimaliseerd omdat er grote tekorten waren? "We volgden de adviezen van de wetenschappers en de WHO, de Wereldgezondheidsorganisatie. Maar ook daar was er een heel groot voortschrijdend inzicht", antwoordde ze.
Daarnaast was er het probleem van de versnipperde bevoegdheden. Federaal heeft een aantal maal de bevoegdheden van de deelstaten uitgevoerd, zoals in het begin het testen opsporen, of de zuurstofbedeling in de woonzorgcentra. Nadien namen de deelstaten die bevoegdheden over.
Want de Raad van State is volgens De Block erg duidelijk: het is niet omdat maatregelen genomen moeten worden in een federale fase, dat ook de federale overheid bevoegd is. "De coördinatie gebeurt door federaal, maar elke deelstaat wordt geacht de eigen bevoedheden uit te voeren".
Bevoegdheidsverdeling
De Block pleitte ook voor een coherente bevoegdheidsverdeling. Dat kan voor haar in beide richtingen gaan - overheveling van federaal naar de deelstaten, maar ook omgekeerd van de deelstaten naar federaal - en gebeurt best zonder taboes.
De oud-minister kreeg ook vragen over de versoepelingen die in september werden beslist en die de aanleiding waren voor de tweede golf. De pers stond vol met artikels over een nakende mentale crisis door de strikte maatregelen. Bovendien waren de cijfers in het begin van de week heel anders dan op het einde van de week.
"Er lag nog veel meer op tafel van het Overlegcomité. En wie denkt u dat daarvoor is gaan liggen?", sneerde De Block, die er nog fijntjes aan toevoegde dat de cijfers toen "tienmaal lager lagen dan vandaag".
"Oud-minister De Block slaat dan wel een mea culpa, verder dan een excuus voor de vernietigde strategische stock die ze niet aangevuld had geraakt ze niet, typerend voor het parcours dat de oud-minister aflegde," vonden de N-VA-Kamerleden Kathleen Depoorter, Frieda Gijbels en Yngvild Ingels, die terugblikken op een passage van de gewezen minister die voor hen veel vragen onbeantwoord liet.
> Lees ook: De Block verantwoordt zich - 1 De mondmaskers
