Half oktober is in Brugge een project voor de fysieke triage bij niet-planbare zorg van start gegaan. De artsen van Antwerpen-Oost hebben een gelijkaardig dossier op stapel staan. De Belgische beroepsvereniging van spoedartsen (BeCEP) kan zich niet in het concept vinden.
Op 21 oktober opende de huisartsenwachtpost HAWAP officieel haar deuren op de campus van het AZ Sint-Jan in Brugge. Voor het eerst zitten een huisartsenwachtpost en een spoeddienst samen onder één dak en zijn bereikbaar via één deur. Mensen die zich zonder voorafgaand telefonisch contact aandienen, worden getrieerd door een speciaal daartoe opgeleide spoedverpleegkundige. Het oriënteren van deze ‘zelfverwijzers’ heet fysieke triage, als tegenhanger van de telefonische triage. Omdat er binnen de spoeddienst en eventueel ook binnen de wachtpost nog eens een rangschikking gebeurt volgens urgentieniveau (de triage sensu stricto), noemt men de dispatching tussen huisartsenwachtpost en spoeddienst nogal eens ‘pre-triage’.
Op 2 september was al een andere wachtpost verhuisd om zich dicht in de nabijheid van een ziekenhuis te vestigen: de wachtpost van Huisartsenkring Deurne-Borgerhout staat nu schouder aan schouder met de spoeddienst van AZ Monica, onder de naam Huisartsenwachtpost Antwerpen-Oost. Ook hier zal op korte termijn een pre-triageproject van start gaan. Wie zich aanmeldt op de spoeddienst, wordt onmiddellijk opgevangen door een spoedverpleegkundige en gepre-trieerd naar de wachtpost of de spoed, met in één adem door een bepaling van het urgentieniveau. De uitgeteste protocollen zijn niet dezelfde als die van Brugge. Voor beide projecten is monitoring voorzien vanuit de Universiteit Antwerpen. Uit de gezamenlijke resultaten zal men conclusies trekken over voordelen, nadelen, risico’s en onkosten.
Een deel van de patiëntenstroom aan de deur van de spoeddienst afbuigen naar een ander zorgniveau, is een nieuw concept. Omdat beide nieuwe wachtposten werden ingehuldigd in aanwezigheid van een vertegenwoordiger van het kabinet (minister Maggie De Block, respectievelijk adjunct-kabinetschef Bert Winnen) is men geneigd er gerust in te zijn. Het zal wel snor zitten met de wet.
Toch blijkt daar geen consensus over te zijn. BeCEP schrijft in een brief aan onze redactie: “Er is (gelukkig) geen enkel juridisch kader dat toelaat dat niet-artsen de toegang tot spoedartsen voor patiënten in nood kan ontzeggen – ook spoedverpleegkundigen niet. Er bestaat daarentegen wel een strafwet voor degenen die de toegang tot de arts verhinderen. Zoals er ook een strafwet bestaat voor het onwettig uitoefenen van de geneeskunde. De beslissing dat zorg kan worden uitgesteld is een medische acte. De wet over de rechten van de patiënt laat patiënten zelfs toe om te allen tijde hun eigen zorgverlener te kiezen.”
De opponerende partij haalt er het KB ad hoc bij: “Spoedverpleegkundigen zijn opgeleid en bevoegd om de bestaande triagesystemen te gebruiken in de context waarvoor ze zijn bedoeld en gevalideerd, nl. om in de spoedgevallendienst (en niet daarbuiten! – cfr. KB 21 april 2007) de volgorde te bepalen waarin de arts de patiënten bij een overaanbod kan zien binnen een bepaald tijdskader. Zij zijn niet opgeleid om te bepalen wie deze patiënt moet zien. Laat staan of die wel moet worden gezien door een arts buiten de spoed.” Spoedverpleegkundigen worden overigens zeer gewaardeerd om spoedpatiënten te verzorgen, niet om hen buiten te zetten, protesteert BeCEP nog. “Het gebruik van deze triagesystemen voor andere doeleinden dan waarvoor ze zijn bedoeld, is derhalve op geen enkele wijze gewettigd.”
Medi-Sfeer vroeg het advies van meester An Vijverman, partner binnen het advocatenkantoor Dewallens & partners dat gespecialiseerd is in gezondheidsrecht (www.dewallens-partners.be). Meester Vijverman schreef een omstandig en uitgebreid beargumenteerd advies, … te lang voor een nieuwsbrief. U leest het in onze volgende krant.
