Het gezondheidssysteem in Oekraïne staat momenteel onder zware druk, dertien dagen sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne. Zo is er maar weinig voorraad aan levensreddende geneesmiddelen en medische uitrusting. Daarvoor waarschuwt de Europese afdeling van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. De organisatie heeft al zestien aanvallen op de gezondheidszorg geregistreerd sinds het begin van de oorlog.

"Het is nu dertien dagen sinds het militaire offensief in Oekraïne begon. Vandaag zien we in het land een gezondheidssysteem onder zware druk, en buiten de grenzen de snelst groeiende vluchtelingencrisis in Europa sinds meer dan 75 jaar", aldus de regionale WHO-directeur Hans Kluge, dinsdag in een online briefing. 

Kluge ziet drie prioriteiten voor WHO Europa. "Ten eerste werken we eraan om de gezondheidsmiddelen die nodig zijn, in Oekraïne te krijgen en om een duurzaam systeem van vrije passage te verzekeren, voor de levering van humanitaire middelen waar ze nodig zijn in het land", zei hij. "Levensreddende essentiële geneesmiddelen, zoals zuurstof en insuline, persoonlijke beschermende uitrusting, chirurgische middelen, anesthetica, en veilige bloedproducten zijn weinig voorradig." Tot dusver zijn twee leveringen aangekomen met 76 ton aan medisch materiaal, aldus Kluge.

Tweede prioriteit voor WHO Europa is het verzekeren dat de buurlanden de nodige infrastructuur en expertise hebben om tegemoet te komen aan de gezondheidsnoden van de Oekraïners die daar aankomen. De organisatie stuurde expertenteams naar Hongarije, Polen, Moldavië en Roemenië. 

Volgens nieuwe cijfers van het VN-vluchtelingenagentschap UNHCR zijn intussen meer dan twee miljoen mensen uit Oekraïne gevlucht, vooral vrouwen en kinderen. "Iedereen die zijn toevlucht zoekt, ook buitenlanders die in Oekraïne verbleven, moeten zich over Europa kunnen verplaatsen", aldus Kluge. Zij hebben nood aan onder andere vaccins tegen ziektes, gezondheidsdiensten voor kersverse moeders, borelingen en kinderen. Ook hebben ze steun voor mentale gezondheid en psychosociale steun nodig.

Derde prioriteit is dan weer steun bieden via een operationeel centrum van de WHO in het Oekraïense Lviv. 

De regionale directeur beklemtoonde ook dat gezondheidswerkers, ziekenhuizen en andere medische voorzieningen nooit het doelwit mogen worden, "ook niet tijdens crises en conflicten". "Tot op heden hebben we zestien bevestigde gevallen van aanvallen op gezondheid in Oekraïne, en meer worden gecontroleerd", zei hij. "De WHO veroordeelt deze aanvallen ten strengste."

In de briefing ging WHO Europa ook in op de coronasituatie in Oekraïne. Kluge vond het opmerkelijk dat het land ondanks de oorlog nog steeds het coronavirus opvolgt en reageert. Vorig week zijn in het land 731 coronadoden geregistreerd. "Dit aantal zal helaas oplopen terwijl de zuurstoftekorten aanhouden", aldus de regionale directeur. "Oudere mensen zullen disproportioneel getroffen worden terwijl hun toegang tot gezondheidszorg verstoord is, en omdat enkel een derde van de 60-plussers volledig beschermd zijn met een volledige vaccinatiereeks."

Kluge kreeg ook de vraag of Rusland lid kan blijven van de WHO, maar volgens hem is dat een beslissing voor de VN. "Ons doel is humanitaire hulp leveren aan alle mensen in nood, ook als zij in de Russische Federatie leven", zei hij nog.