De Onafhankelijke Ziekenfondsen (OZ) zetten de positieve en negatieve kanten van het Vlaams regeerakkoord op een rijtje. Positief is zeker de focus op gezondheidszorg, negatief de zwakke ambitie voor preventie, milieu en gezondheid.

De OZ juichen de sterke focus toe die Vlaanderen legt op de gezondheidszorg. Denk aan diverse voorstellen van de OZ die in het regeerakkoord worden teruggevonden: 

• De nadruk op mentaal welzijn en veerkracht, met een inclusieve aanpak voor kwetsbare doelgroepen en bredere toegankelijkheid tot eerstelijnspsychologische zorg. 
• Een geïntegreerd systeem voor geestelijke gezondheidszorg, met laagdrempelige ambulante zorg en gespecialiseerde hulp voor acute situaties. 
• Ondersteuning van mantelzorgers en het zo lang mogelijk wonen in de vertrouwde thuisomgeving voor ouderen, de bijzondere aandacht voor een geïntegreerde aanpak in een nieuw dementieplan.
• Innovatie in de zorg met digitalisering, zoals het gebruik van gezondheidsapps en thuishospitalisatie, waardoor de patiënt meer inzicht krijgt in zijn eigen gezondheid en zelfstandigheid kan behouden. 
• Sociale ondernemers worden aanzien als een volwaardige partner in het zorglandschap en er is een streven naar een gelijk speelveld voor alle actoren, waarin transparantie over kwaliteit en betaalbaarheid vooropgesteld worden. 

Bezorgdheden

Anderzijds: qua preventie gaat ondanks de extra investering in zorg slechts 1% van de extra investeringen naar preventie. De enige noemenswaardige nieuwe maatregel is de uitbreiding van de strijd tegen verslavingen, zoals vapen, gamen en gokken. ​ Er ontbreken meetbare doelstellingen alsook een visie op de grootschalige vaccinatie- en preventiecampagnes, net als nieuwe bevolkingsonderzoeken.

Bovendien wordt de patiënt onvoldoende centraal gesteld in de zorgbeslissingen, in een nog té geïnstitutionaliseerd model. Tot slot constateren we een gebrek aan duidelijkheid over de financiering van de maatregelen en een gebrek aan erkenning van de sleutelrol die ziekenfondsen spelen bij de invoering van geïntegreerde zorg. 

Beperkte ambities voor milieu en gezondheid
De nieuwe Vlaamse regering wil maatregelen nemen om milieugezondheid te bevorderen, met aandacht voor klimaat, luchtvervuiling, geluidsoverlast en schadelijke stoffen zoals PFAS en asbest. Het nalaten om de lage-emissiezone (LEZ) verder te verstrengen en de afhankelijkheid van mogelijke Europese richtlijnen voor een luchtbeleidsplan tonen aan dat de ambities niet ver genoeg reiken.

De Onafhankelijke Ziekenfondsen hebben aangetoond dat huisartsbezoeken toenemen met hogere fijnstofconcentraties, en dat 43 miljoen euro aan zorgkosten bespaard kan worden als fijnstofconcentraties dalen. De huidige inspanningen in het regeerakkoord zijn daarom ontoereikend. 

De uitvoering van de voorstellen zal bepalen of de nieuwe regering haar ambitieuze doelstellingen kan waarmaken. "Als partner in het gezondheidsbeleid zullen de OZ de implementatie nauwlettend opvolgen om bij te dragen aan een tastbare verbetering van de kwaliteit van leven in Vlaanderen."