Virtuele werkelijkheid is niet alleen een leuk spelletje; ze kan ook een belangrijke rol spelen in de opleiding geneeskunde. Zo werd onlangs een eerste virtual-realityspel voor meerdere spelers ontwikkeld om gezondheidswerkers te leren hoe ze moeten omgaan met risico’s.

Sinds 2004 hebben verschillende enquêtes aangetoond dat meer dan een derde van de ernstige zorggerelateerde ongewenste evenementen in het ziekenhuis zou kunnen worden vermeden. In de meeste gevallen werden die bijwerkingen veroorzaakt door verkeerde zorg, te laat verstrekte zorg, fouten bij het uitvoeren van de zorg of een gebrek aan zorg. Onderzoekers van de Universiteit Champollion d’Albi en artsen van de ziekenhuizen van Toulouse hebben daarom een computerspel voor meerdere spelers ontwikkeld dat toekomstige gezondheidswerkers confronteert met realistische situaties die kunnen leiden tot incidenten. Sinds begin 2016 wordt het spel getest in een netwerk met studenten van de faculteit geneeskunde, de school voor anesthesieverpleegkundigen en de school voor operatieverpleegkundigen van Toulouse.

Aanpak van de risico’s en communicatie

Elke deelnemer neemt via de computer deel aan een sessie en speelt de rol van de gezondheidswerker die met hem of haar overeenstemt. De spelers bevinden zich in een hyperrealistische operatiezaal, met een virtuele patiënt op de tafel. Alles is gebaseerd op echte casussen. De spelomgeving geeft de deelnemers veel vrijheid: ze kunnen de anesthesietafel klaarmaken, het dossier van de patiënt raadplegen, een MRI bekijken, urgentieprocedures plannen, hygiënische procedures volgen, een veiligheidschecklist voor de operatiezaal doornemen … Het spel zorgt er ook voor dat de toekomstige gezondheidswerkers in groep kunnen werken. De studenten hebben niet de mogelijkheid om mondeling of schriftelijk te communiceren, maar alles wat ze doen wordt weergegeven in infoballonnetjes. Via artificiële intelligentie die het gedrag van professionelen nabootst, worden de ontbrekende spelers vervangen. “3D Virtual Operating Room is geen programma dat technische handelingen simuleert, maar wil de studenten prikkelen in professionele situaties die gebaseerd zijn op reële gevallen van ongewenste evenementen. Op die manier kun je nagaan of de studenten van wanten weten en of ze de veiligheidsprocedures kennen”, legde Catherine Pons Lelardeux, directrice van het project en ingenieur informaticaresearch van het Institut National Universitaire Champollion, uit aan Le Figaro.

Het uur van de waarheid

Na elk deel, dat 5 minuten tot één uur duurt (naargelang van het scenario), maakt het programma een balans op voor de studenten. Ze zien dan welke fouten ze eventueel gemaakt hebben en in hoeverre ze de groepsrisico’s beheersen. De opleider zorgt ervoor dat de studenten interdisciplinair tewerk gaan, dat ze leren samenwerken en communiceren, en dat ze de beste beslissingen nemen naargelang van de situatie. Een dertigtal mensen heeft drie jaar lang gewerkt aan dit “serious game”, dat momenteel in de testfase zit. Tot nog toe werden meer dan zestig delen gespeeld en volgens de ontwerpers van het spel zijn de resultaten bevredigend. Het experiment wordt binnenkort uitgebreid tot een groter aantal studenten, met een evaluatie over een langere periode en continue bijscholing door gezondheidswerkers.