Alsof huisartsen nog niet genoeg aan hun hoofd hebben dan corona en de toevloed van administratieve rompslomp, vond de VRT er niets beters op dan neppatiënten op hen af te sturen voor een niet-representatieve steekproef. Koste wat kost moest blijkbaar bewezen worden dat huisartsen niet-geoorloofde ziektebriefjes uitschrijven. Ziektebriefjes die op zich al onzin zijn.
Wat voorafging: het Eén-programma "Factcheckers" onderzocht hoe flexibel huisartsen zijn, om een ziektebriefje te schrijven voor een patiënt. Veertien van twintig bezochte huisartsen in een 'steekproef' waren bereid om een nieuwe patiënt een ziektebriefje voor een dag te schrijven, ook al gaf die aan dat hij niet ziek was. "In feite zet je niet alleen de werkgevers, maar het volledige artsenkorps in zijn onderbroek", reageert Michel Deneyer van de Orde. Uiteraard kan dit ethisch en volgens de huidige wetgeving niet. Toch ook enkele kanttekeningen.
De 'steekproef': twee anonieme reporters werden op pad gestuurd om te onderzoeken of ze een ziektebriefje voor een dag konden scoren bij een huisarts, ook al waren ze niet ziek. Het duo ging in totaal bij twintig huisartsen langs, verspreid over alle Vlaamse provincies. Die dokters zijn volgens de programmamakers lukraak gekozen.
De reporters kregen de instructie om tijdens hun anonieme doktersbezoeken duidelijk te vermelden dat ze niet ziek waren, maar toch een dag ziekteverlof voorgeschreven wilden krijgen. Hun eigen huisarts werd uitgesloten: de doktersbezoeken vonden plaats bij artsen die hen niet kennen, om te vermijden dat hun eigen huisarts misschien eenmalig iets door de vingers zou zien, voor een patiënt die ze effectief persoonlijk kennen. De eerste van twintig benaderde artsen reageerde zoals het hoort. Maar verder?
Het resultaat van de 'steekproef' bij twintig huisartsen: 14 van de 20 waren bereid om een patiënt een ziektebriefje voor een dag te geven, ook al gaf de patiënt aan niet ziek te zijn. Er worden jaarlijks ongeveer 3 miljoen ziektebriefjes voor een korte termijn voorgeschreven. Vandaag wordt bij meer dan 8 procent fraude vastgesteld door controleartsen, heet het. "Dat zijn 240.000 onterechte ziektebriefjes per jaar", concludeert "Factcheckers".
De ondervoorzitter van de Orde, professor Michel Deneyer, reageert ontzet op de reportage van "Factcheckers". "Ik ben geen gelukkig man. In feite zet je op die manier niet alleen de werkgevers, maar ook het volledige artsenkorps in zijn onderbroek. Die huisartsen weten dat ze in de fout gaan, maar ze doen het toch", zegt Deneyer.
Een patiënt die niet ziek is tóch een ziektebriefje meegeven, is een ernstige inbreuk als arts. "Als er bewijzen zijn dat er valse ziektebriefjes worden geschreven, wordt de arts op het matje geroepen. Die arts krijgt dan de bolwassing. Die wordt serieus de levieten gelezen. Dat heeft meestal effect."
"Als er recidivisten tussen zitten, krijgen ze een waarschuwing of een berisping. Dat staat op uw strafblad voor altijd. We hebben dokters weken of maanden schorsing uitgeschreven. We weten dat wanneer je een maand je praktijk moet stoppen, dan ben je uw patiënten kwijt. Die artsen riskeren heel veel voor een totaal onbekende patiënt. Veertien op twintig, dat doet pijn", besluit Deneyer.
Uiteraard is dit ethisch niet goed te keuren, al rijzen er wel vragen over de methodiek van de 'steekproef'. Steekproeven bij de vakpers beslaan doorgaans minstens honderden (huis)artsen en die resultaten worden nagenoeg nooit vermeld op de openbare zender.
Ook het moment van deze 'factcheck' roept vragen op: over het feit dat huisartsen er al geruime tijd voor ijveren om dit ziektebriefje af te schaffen wegens administratieve overlast, geen woord. Evenmin over het feit dat net in deze tijden huisartsen kreunen onder dezelfde administratieve overlast terwijl ze er intussen nu dus ook nep-patiënten moeten bijnemen. Is dat ethisch verantwoord? Enige hypocrisie lijkt hier niet veraf.
> Regering mikt ziektebriefje in vuilnisbak
> Wat bezielt Factchekers om moegetergde huisartsen in de val te lokken? (Bvas)
> Fact 'echt' gecheckt: schaf ziekteattest voor één dag af! (ASGB)
