Bij een niet-planbare zorgvraag komt het erop aan de patiënt zo snel mogelijk met het meest aangewezen middel te helpen. Dat wil al eens fout gaan: als de patiënt op eigen houtje beslist, komen enkelverstuikingen op de spoeddienst terecht, terwijl patiënten met een hartinfarct in eerste instantie de huisarts contacteren. Het project 1733 beoogt dit te verhelpen.

Een mogelijke oplossing is om de niet-planbare zorgvragen te laten triëren door speciaal hiertoe opgeleide operatoren. Dit gaat het snelst telefonisch. Een multidisciplinaire werkgroep van Leuven en Tienen, onder leiding van dr. Chris Van der Mullen (huisartspraktijk Van ’t Sestich, Leuven) heeft daarvoor nieuwe triageprotocollen ontworpen.

Er zijn 6 triageniveaus: naast de MUG, de PIT en de ambulance onderscheidt men drie huisartsgerelateerde niveaus: huisarts dringend (onmiddellijke interventie), huisarts gepland (interventie tijdens de komende 12 uur) en uitstel van zorg (uitstel met maximaal 12 uur als de klachten niet verdwijnen).

Sinds 1 april worden deze protocollen uitgetest in de regio van Leuven en Tienen. “Nieuwe concepten moeten op beperkte schaal worden uitgetest, in overleg met alle betrokken partijen. In die context is er een hoofdrol weggelegd voor het project 1733”, zei minister De Block op het symposium waarop de testfase werd voorgesteld.

In eerste instantie zal de werkbaarheid en de veiligheid van de protocollen worden nagetrokken met de hulp van simulatiepatiënten, die de operatoren telefonisch een niet-planbare zorgvraag voorleggen.

In een tweede fase wordt een ‘schaduwtriage’ uitgevoerd op de 112-oproepen: in de praktijk trieert men de patiënten verder met de huidige 112-protocollen, maar daarnaast noteert de operator naar welk niveau hij de patiënt zou triëren met de nieuwe protocollen. Tegelijk loopt er ook een proefdraai bij patiënten die zich spontaan, zonder voorafgaand telefonisch contact, op de spoeddienst of de wachtpost aanmelden: hen zal gevraagd worden ter plaatse – in laboratoriumomstandigheden – de 1733 op te bellen, andermaal voor schaduwtriage. Met beide scenario’s zal men kunnen bepalen welke verschuivingen er plaatsvinden tussen de huidige situatie en de triage met de nieuwe protocollen.

Nieuwe financiering en hamvragen

Op het symposium gaf minister De Block ook aan dat er wordt gewerkt aan een nieuw financieringsmodel, opgebouwd uit drie luiken. Het eerste is het logistieke luik: als partners in niet-planbare zorg zich samen organiseren op één campus, kunnen ze schaalvoordelen behalen, bijvoorbeeld op het vlak van niet-medisch (onthaal en onderhoud) en ondersteunend medisch personeel. Het tweede luik honoreert de permanentie: tot nog toe werd dit samen gefinancierd met de activiteit. “Dat is niet logisch”, aldus Maggie De Block. “Tijdens de wachtdienst moet er altijd voldoende personeel aanwezig zijn om prompt kwaliteitsvolle zorg te leveren, ongeacht hoeveel patiënten er zich aanmelden.” Ten slotte wil men voorzien in een financiering van de activiteiten zelf, gebaseerd op hun hoeveelheid en hun aard.

Als het project gunstige resultaten oplevert, is het de bedoeling dat de triage 24/7 plaatsvindt. Een belangrijke vraag die zich opwerpt, is hoe men het niveau ‘huisarts dringend’ tijdens de weekdagen implementeert. “Eén mogelijkheid is dat we tijdens de weekdagen dit niveau opschalen”, zegt Chris Van der Mullen. “Anders zullen de huisartsen zich op de één of andere manier moeten organiseren om zelf dat niveau tijdens de weekdagen op te nemen. Aan de hand van de resultaten van de testfase kunnen we kijken of dat haalbaar is.”

Voor een doeltreffend functioneren is het ook belangrijk dat de patiënt het hem toegewezen triageniveau respecteert. Indien nodig, zal er vanuit de overheid aan een mentaliteitsverandering moeten worden gewerkt. Maar eerst is het uitkijken naar de resultaten van de testfase, die eind dit jaar of begin volgend jaar beschikbaar zullen zijn.