De uitspraak van Luc Van Gorp, dat een kwart van de ziekenhuizen dicht kan, vinden zowel Rudy Maertens (AZ Alma) als Marc Selleslach (LBC-NVK) een brug te ver. Marc Moens (Bvas) is geschokt. Langs Franstalige kant gewagen de meeste reacties van een 'premature' uitspraak. Het kabinet De Block zegt wat ambigu geen ziekenhuizen te willen verplichten om te sluiten.
Het viel te verwachten: Luc Van Gorp (CM) bouwt zich langzamerhand een reputatie op van provocerende uitspraken. Vers in het geheugen ligt nog zijn incident met Marc Moens toen hij zich nogal ongenuanceerd uitliet over de artsenhonoraria. Nu botst de CM-topman onder meer met Rudy Maertens, directeur van AZ Alma, en Marc Selleslach, nationaal secretaris voor de non-profitsector LBC-NVK.
De stelling van CM-topman Luc Van Gorp dat een op de vier ziekenhuizen zonder problemen dicht kan, is een "simplistische en ongenuanceerde uitspraak in een complexe discussie", aldus Selleslach. Hij hamert vooral op het belang van de zorgtoegankelijkheid. "We kunnen gemakkelijk één op de vier ziekenhuizen sluiten zonder dat dit enige afbreuk doet aan de zorgverlening en de toegankelijkheid", zei Van Gorp in Het Belang van Limburg. Hij vindt met andere woorden dat België "nog verder kan gaan" dan de evolutie naar ziekenhuisnetwerken waar minister van Volksgezondheid Maggie De Block op mikt.
'Voorbarig en gevaarlijk'
Volgens Selleslach is Van Gorps uitspraak "op zijn minst voorbarig en enigszins gevaarlijk". "Ik stel mij daar enorm veel vragen bij", zegt hij. "We weten dat er een hervorming van het ziekenhuislandschap aan de gang is en wij vinden dat daar ook wel vaart in mag komen. Maar om dan in het midden van die belangrijke en gevoelige gesprekken zo'n uitspraak te lanceren, is geen goed idee."
De vakbondsman benadrukt dat bij de hervorming vooral de zorgtoegankelijkheid voor iedereen niet uit het oog mag worden verloren. "Men moet op een bereikbare plaats toegang hebben tot betaalbare zorg. Iedereen, en zeker een organisatie als CM, zou die bekommernis moeten delen."
"Mensen sneller laten sterven"
Het ongenuanceerde standpunt van Van Gorp lokt een forse reactie uit bij de Bvas: "Eén van de middelen om de levensverwachting bij te sturen is één op vier ziekenhuizen sluiten. Dan kunnen al die oudjes met griep en een longontsteking er bovenop rustig thuis in hun eigen bed doodgaan zonder bijkomende kosten voor de ziekteverzekering. De vrijgekomen middelen kunnen dan nuttiger geïnvesteerd worden in de molochs van de mutualiteiten. Als men alle ziekenhuizen sluit zal men dit doel nog sneller bereiken."
Marc Moens raadt de CM-topman aan om dat uit te leggen aan zijn leden "die voorbije winter ternauwernood nog een bed vonden in een ziekenhuis of de vele leden die wegens overvolle ziekenhuizen hun geplande ingreep moesten uitstellen." Om te besluiten met dit statement: "Al u toch ziekenhuizen zou willen sluiten, begin dan met die ziekenhuizen waar CM-apparatsjiks in de raad van bestuur zitten."
Oog voor zorgcontinuüm
Ook Rudy Maertens, directeur van AZ Alma dat momenteel volop verhuist naar zijn nieuwe stek, vindt de uitspraken van de CM-baas wat te ver gaan. Maertens weet ook wel dat er een overcapaciteit bestaat in het ziekenhuisaanbod, maar die ligt volgens hem een stuk lager dan wat Van Gorp wil doen geloven. "Ik denk eerder in de richting van 10 tot 20%, geen kwart dus", liet hij zich ontvallen op Radio 1. "Het komt erop aan dat we in de hervorming van het ziekenhuislandschap ook oog blijven hebben voor een zogenaamd 'zorgcontinuüm' tussen de ziekenhuiswereld en de extramurale zorg. Daarvoor moeten we voldoende tijd uittrekken. Zo vraag ik me af of de eerste lijn hier al volledig klaar voor is."
Maertens vindt ook dat een beddenafbouw onlosmakelijk verbonden is met de discussie over de behoeften van onze hoogtechnologische zorg die voldoende zuurstof moet krijgen. Anders zal de verkorting van de ligduur niet gehaald worden en bijgevolg blijft dan meer beddencapaciteit noodzakelijk.
Op het kabinet De Block laat men weten dat men geen ziekenhuizen zal verplichten om de activiteiten te stoppen. Anderzijds wordt niet uitgesloten dat sommige ziekenhuizen bij de hervorming dichtgaan.
----------------------------
Zorgnet-Icuro: "Saneer doordacht"
Zorgnet-Icuro stelt echter dat het allemaal niet zo eenvoudig is. "Als we nu snel snel gaan saneren, besparen, rationaliseren en ziekenhuizen sluiten, zullen we de kwaliteit zwaar onder druk zetten."
De koepel benadrukt wel dat "de tijd meer dan rijp is" om een aantal hervormingen door te voeren. "Maar doe het doordacht, planmatig en wetenschappelijk verantwoord. Alleen op die manier kunnen we ervoor zorgen dat de excessen in het systeem worden weggesneden zonder dat we de toegankelijkheid en kwaliteit in gevaar brengen."
De koepelorganisatie wijst er ook op dat de hervorming van het ziekenhuislandschap en de reorganisatie van het zorgaanbod op dit moment al aan de gang is. "In een groot aantal regio's worden tussen ziekenhuizen al eerste afspraken gemaakt over een toekomstig samenwerkingsmodel en de overheid is ondertussen bezig met de uittekening van een nieuw regelgevend kader."
-------------------------
Paul Callewaert: "Niet volledig eens met collega"
Zelfs het socialistisch ziekenfonds neemt afstand van het drastische CM-standpunt. "Socmut zet in op ziekenhuisnetwerken, niet op sluitingen", luidt het. Het komt erop aan om te kijken wat het beste is voor de patiënt en de zorgkwaliteit. Paul Callewaert, algemeen secretaris van het Socialistisch Ziekenfonds nuanceert daarmee het betoog van zijn CM-collega Luc Van Gorp: "We delen de analyse dat er vandaag een overaanbod is van sommige gespecialiseerde centra. Maar daarvoor is sluiting niet noodzakelijk de beste oplossing, wij houden vast aan nabije zorg voor chronische zorg of standaardingrepen. Maar voor gespecialiseerde zorg is samenwerking en taakverdeling nodig."
Voor het Socialistisch Ziekenfonds is het belangrijk dat de hervorming wordt bekeken vanuit de bril van de patiënt en niet vanuit een puur economische logica. Callewaert: "Op basis van een puur cijfermatige redenering kan je bijvoorbeeld zeggen dat je alle materniteiten met minder dan 600 bevallingen per jaar moet sluiten. Maar je moet als aanstaande moeder dan maar de pech hebben in de regio Veurne te wonen, de dichtstbijzijnde materniteit ligt dan al in Oostende of Ieper."
Het ziekenfonds beklemtoont ook dat in deze discussie tevens het supplementendebat past, supplementen "die begrensd moeten worden tot 100%".
