Onlangs werd het oproepnummer 1733 onderbroken in het Waals Gewest. Een gevaarlijks situatie. Daarom had de omzendbrief 1733 op 21 februari in werking moeten treden. Artsen vroegen om uitstel en kregen dat ook, tot 1 maart 2023. Maandag vond op het kabinet Vandenbroucke een vergadering plaats met het de Waalse kringen (FAGW), de GBO/Kartel en Bvas.
De medische delegatie voelde zich gehoord. Dat betekent niet dat alles is opgelost. "Er bestaan twee problemen", legt dokter Guy Delrée uit: "De omzendbrief en de gevolgen ervan enerzijds en de 1733 zelf anderzijds."
Lege-stoelbeleid
De aanwezige artsen waren unaniem: we staan voor een crisis bij de 1733 die overleg vereist met twee ministeries, waarvan één, het ministerie van Binnenlandse Zaken, een lege-stoelbeleid voert. En "het is niet normaal", protesteert dr. Paul De Munck, GBO-voorzitter, "dat het de huisartsgeneeskunde is die het gelag moet betalen en oplossingen moet zoeken". Een dergelijke situatie kan ook de gezondheid van de patiënten in gevaar brengen, beklemtoont dr. Luc Herry (Bvas).
De omzendbrief over de 1733 had op 21 februari in werking moeten treden. De artsen vroegen om uitstel van de toepassing. De brief vraagt immers dat de overdracht van de tijdens een oproep ontvangen informatie aan de wachtpost (WP) gebeurt via e-mail in een gestructureerde taal, XML, en niet langer telefonisch. Er wordt ook gevraagd dat de WP over een administratief medewerker beschikt die de berichten binnen 15 minuten na ontvangst leest, de naar de WP verwezen patiënten verwelkomt en bezoeken organiseert.
Maar wachtposten hebben hier niet het personeel en de budgetten voor en er zijn te weinig nachtelijke oproepen om dat te rechtvaardigen. "'s Nachts is de dienstdoende arts de 'receptionist' en de huisarts", legt dokter Herry uit. Sommige wachtposten hebben een 'palliatieve' oplossing gevonden door externe centra in te schakelen die de informatie uit de 1733 ontvangen en doorgeven aan de dienstdoende arts. Maar dat brengt kosten met zich mee.
Druppel
Het kabinet van Vandenbroucke zegde toe contact op te nemen met het Riziv, dat bevestigde dat het de aanbiedingen in dit verband zou onderzoeken en evalueren. "Het is de druppel", fulmineert Luc Herry, "dat het de artsen -en dus de privésector- zijn die de tekortkomingen van de administratie moeten goedmaken. En uiteindelijk wordt dat misschien weer indirect gefinancierd uit honoraria. Maar daarenboven, meldt de FAGW-voorzitter dan weer, beweert 1733 zich het recht voor te behouden om XML niet naar de wachtposten te sturen en patiënten rechtstreeks naar de WP.
"Dat is een stimulans voor patiënten om te stoppen met het gebruik van de 1733 en dat kunnen we niet accepteren. Er zou geen triage meer zijn," zegt hij.
Dr. Delrée is uiterst bezorgd over de frequente haperingen van de 1733. "Er zijn ook van die onbeantwoorde oproepen waarbij de bellende patiënten heel lang in de wacht worden gezet, wat ook een storing betekent voor een alarmcentrale. Om nog maar te zwijgen van het feit dat sommige patiënten worden doorverwezen naar gesloten WP's", zegt hij. "En we weten niet of deze grote crisis, die zonder ons niet kan worden opgelost, gemanaged wordt. Soms worden patiënten ook doorverwezen naar de 112, die een ambulance stuurt. "Een oudere per ambulance naar de spoedeisende hulp van een ziekenhuis brengen terwijl hij alleen maar een huisarts nodig heeft, is mishandeling", zeggen de artsen in koor.
Dit alles illustreert hoe moeilijk het is om een groot probleem op te lossen in een noodsituatie. Terwijl we al jaren vechten voor die oplossing", zegt Luc Herry. "Dit is een echte stap achteruit", voegt Paul De Munck eraan toe. De vertegenwoordigers van de artsen vragen dan ook om een snelle vergadering met de verantwoordelijken van 1733 en 112, alsook met de betrokken ministeriële kabinetten en het Riziv. Hiervoor zijn inderdaad verschillende vergaderingen gepland met de diverse actoren.
