Ter gelegenheid van Wereldtuberculosedag (24 maart) roept Damiaanactie op om de internationale samenwerking in de strijd tegen tuberculose (tbc) dringend te verstevigen. "Besparen op middelen in de strijd tegen tuberculose gaat veel mensenlevens kosten", zegt directeur Pascale Barnich.
Over de hele wereld sterven jaarlijks 1,25 miljoen mensen aan tbc. Dat is evenveel als de volledige bevolking van Brussel. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) kregen ongeveer 10,8 miljoen mensen de diagnose tbc in 2023, omgerekend 20 per minuut.
Nochtans kunnen een vroege diagnose en een gepaste behandeling 88 procent van de patiënten genezen, zegt Damiaanactie. De organisatie ondersteunt patiënten daarin, maar de besparingen van de federale overheid dreigen het werk van Damiaanactie op de helling te zetten, klinkt het. Zo wil de regering het fiscale voordeel voor schenkingen aan goede doelen verlagen. Belangrijker nog is dat een kwart van het budget voor internationale samenwerking zal verdwijnen. Ook andere Europese landen, zoals Frankrijk en Zweden, volgen dat voorbeeld. In de VS schrapte president Donald Trump zelfs 90 procent van het budget van ontwikkelingsprogramma USAID.
"Damiaanactie is voor een derde van haar middelen afhankelijk van overheidssteun", verduidelijkt Barnich. "Er is veel onzekerheid, want we weten nog niet waar die besparingen gezocht zullen worden. De vrees bestaat dat wij keuzes gaan moeten maken en programma's in bepaalde landen volledig zullen moeten stopzetten." De afgelopen vijf jaar assisteerde Damiaanactie bij de diagnose van meer dan 1 miljoen mensen. In 14 landen slaagde de organisatie erin de besmettings- en sterftecijfers voor tbc te doen dalen.
Daarnaast waarschuwt Damiaanactie voor de opkomst van zogenaamde "antimicrobiële resistentie". Dat wil zeggen dat bacteriën evolueren en daardoor niet langer bestreden kunnen worden. Zo'n evolutie is meestal te wijten aan een verkeerd gebruik of een vroegtijdige stopzetting van antibiotica. "Veel patiënten leven in armoede en hebben geen toegang tot gepaste zorg. Ze kiezen voor medicijnen van slechte kwaliteit die ze op de zwarte markt kopen", klinkt het. "Er zijn ook patiënten die door gebrek aan de juiste informatie te vroeg stoppen met hun behandeling."
Volgens de organisatie is multiresistente tuberculose "even besmettelijk, maar moeilijk te genezen en veel dodelijker". Het genezingspercentage van de variant ligt op slechts 68 procent. De recente toename is volgens Damiaanactie dan ook "alarmerend". De enige duurzame oplossing, zo klinkt het, is "een ambitieuze en inclusieve volksgezondheidspolitiek".
Damiaanactie roept daarom op om de internationale samenwerking in de strijd tegen tbc te verstevigen. De WHO gaf eerder deze maand alvast aan "vastberaden" te blijven in haar engagement om nationale overheden te ondersteunen en fondsen te verwerven in de strijd tegen tuberculose.
