2,1 miljard netto-inkomsten op tabek per jaar via accijnzen en btw. Lijkt interessant voor de staat, maar daartegenover staat 11 miljard jaarlijks verlies. Dat visten NVA-parlementsleden Yoleen Van Camp en Renate Hufkens uit.
Hoewel tabak via accijnzen en btw-opbrengens aanzienlijke inkomsten genereert, loopt de maatschappelijke kost van roken uiteindelijk op tot een slordige 11 miljard euro per jaar. . Volgens Yoleen Van Camp en Renate Hufkens is het van aanzienljk belang om de instroom van rokers te beperken en zoveel mogelijk rokers te doen stoppen.
De netto inkomsten uit accijnzen op rookwaren en uit btw-inkomsten uit tabaksfabrikanten brachten in 2015 samengeteld 2,1 miljard euro in de schatkist. Maar deze inkomsten compenseren geenszins de maatschappelijke kost van roken. Naast de directe (zoals kanker) en indirecte kosten (zoals werkverlet door ziekte) ten gevolge van roken, die oplopen tot 1,5 miljard, weegt vooral de immateriële kost door: in totaal lief st 11,7 miljard euro, stellen Van Camp en Hufkens.
Stijgende inkomsten...
De inkomsten uit rookwaren stijgen jaarlijks. De ontvangsten uit accijnzen stegen van 1,2 miljard euro in 2012 naar 1,4 miljard vorig jaar. De btw-heffingen liepen op van 636 miljoen in 2012 tot 741 miljoen in 2014. In 2012 haalde de federale overheid in totaal dus 1,8 miljard euro op. 2012 is een interessant jaar om mee te nemen in de balans inkomsten-uitgaven-balans, aangezien voor dat jaar cijfers over de (maatschappelijke) kosten van roken beraamd werden, aldus de N-VA-Kamerleden.
...maar veel meer maatschappelijke kosten
Uit die sociale kost cijfers van de zogenaamde SOCOST-studie blijkt dat roken in 2012 goed was voor 727 miljoen euro directe kosten - doktersbezoeken, ziekenhuisopnames en ambulante zorg. De patiënt neemt zo'n tiende van deze kosten voor eigen rekening, onder meer via remgelden, waardoor 582 miljoen euro ten laste van de maatschappij komt. De indirecte kosten, productieverliezen door ziekten als gevolg van tabaksgebruik, bedragen 746 miljoen euro, wat de totale sociale kost op 1,3 miljard brengt.
Roken was in 2012 goed voor 727 miljoen euro directe kosten - doktersbezoeken, ziekenhuisopnames en ambulante zorg
Dat zou zo'n half miljard aan "maatschappelijk voordeel" betekenen, maar dat is zonder de immateriële verliezen - het verlies aan levensjaren - gerekend, aldus nog Van Camp en Hufkens. De SOCOST-studie becijferde dat er in 2012 zo'n 294.000 gezonde levensjaren verloren gingen door tabaksgebruik. Tegen 40.000 euro dat volgens de Europese Commissie een verloren jaar kost, komt men op het "hallucinante cijfer" van 11,7 miljard euro. Tel je hier de sociale kosten door ziekte en arbeidsongeschiktheid bij en trek je de inkomsten uit accijnzen en btw van af, dan blijft de totale kost van roken in 2012 ruim 11 miljard eu
