Onze enquête over de teleconsultatie blijft nazinderen. De vraag waarom advocaten elk telefoontje mogen aanrekenen, maar artsen niet, zette veel lezers aan het denken over het spanningsveld tussen vrijheid en regulering in de geneeskunde. Is het vrije beroep van de arts nog echt vrij? Of wordt de huisarts stilaan een veredeld ambtenaar?

Veel artsen hekelen het feit dat ze sinds 15 februari niet meer worden vergoed voor telefonische consultaties, terwijl andere vrije beroepen – zoals advocaten – wel elk telefoontje aanrekenen . Het antwoord op de vraag waarom dat zo is, ligt voor de hand, volgens dr. Sebastien Ongena: “Omdat het vrij beroep allesbehalve vrij is.”

Met die vaststelling staat hij niet alleen. “Een advocaat wordt natuurlijk niet betaald met overheidsgeld maar los daarvan is het frustrerend dat intellectuele prestaties gratis moeten gebeuren,” vindt dr. Aad Bosmans. “We spreken over enkele euro’s bruto. Dat zouden we toch wel waard mogen zijn." 

Dr. Dorothee Berben wijst erop dat artsen enerzijds met overheidsgeld worden betaald en gereguleerd, maar anderzijds nog steeds zelfstandigen zijn, evenwel zonder de bijhorende voordelen van een ambtenarenstatuut. “Zorg maar dat je een goede verzekering gewaarborgd inkomen hebt voor als je ziek bent,” waarschuwt ze.

Vrij beroep onder druk

Verscheidene lezers maken zich zorgen over de toenemende reguleringsdrift die het beroep teistert. Zo werpt dr. Kristoff Corten terecht op dat artsen door beleidsmakers de facto steeds meer als ambtenaren worden beschouwd. "We moeten  vaststellen dat de overheid met haar almaar dwingender regulering ons statuut van 'vrij beroep' in vraag stelt en zelfs ondermijnt.”

De spreidstand tussen enerzijds ‘werknemer’ te zijn van een overheid die zichzelf als broodheer ziet, en anderzijds toch een vrij beroep uit te oefenen, is niet langer houdbaar, vervolgt dr. Corten. “Men moet man en paard durven benoemen. De vrijheid van het vrije beroep is voor veel artsen belangrijk om goed te functioneren en moet gerespecteerd worden. Misschien is het een oplossing om artsen zelf te laten kiezen tussen een zelfstandig statuut of een ambtenarenstatuut.”

Parallelle privégeneeskunde

Een andere rode draad doorheen de reacties is de vrees voor een tweedeling in de zorg. Voor dr. Dorothee Berben is het al zo ver: “Iemand sprak hier over de NHS. Maar wij zijn al jaren de NHS. En het is alleen omdat ons land nu in financiële problemen komt, dat het hier nu als een probleem wordt gesteld. Parallelle privé-geneeskunde komt eraan, tenzij de bevolking aanvaardt om voor bepaalde prestaties een kleine bijdrage uit eigen zak te betalen.”

Dr. Sebastiaan Van Cauwenberge legt de verantwoordelijkheid bij minister Vandenbroucke. “Een NHS-systeem is zijn natte droom. Om dat te bereiken zal hij het zeer performante Belgische gezondheidszorgsysteem volledig te gronde richten. De geneeskunde met twee snelheden waar hij zich zo radicaal tegen verzet, zal als een boemerang terugkeren. Zijn gedachtengoed leidt tot een opdeling in een publieke en private sector, uiteraard met ontelbaar lange wachtlijsten en een verminderde kwaliteit in de publieke sector.”

Omdopen tot coach?

De nefaste gevolgen zijn al overtuigend aangetoond in Engeland, vervolgt hij. “Overdreven bezuinigingen zullen innovatie in de weg staan. Bureaucratie en administratie leiden tot vertragingen en inefficiënt gebruik van middelen. Verder zal het personeelstekort alleen maar toenemen terwijl de keuzevrijheid van de patiënt beperkt wordt.”

“En dat alles terwijl de pseudo-geneeskunde welig tiert, zonder aangetoonde evidentie en zonder financiële restricties. Laten we met z’n allen coach worden!” Een cynische oproep die alvast gehoor vindt bij dr. Athena Beckers: “Misschien kunnen we ons inderdaad beter omdopen tot coach en volledig vrij onze tarieven bepalen.”

Lees ook:

> “Waarom mag een advocaat elk telefoontje aanrekenen, maar een arts niet?” (Getuigenissen)

> Enquête: 9 op de 10 artsen willen terugbetaling teleconsultaties
> “Beter omschrijven wat een teleconsultatie is” (ASGB)
> “Nood aan een futureproof vergoedingssysteem” (Domus Medica)
> "Resultaten enquête inzetten bij onderhandelingen" (Bvas)