Het Instituut voor Tropische Geneeskunde verzamelt 400 speekseltesten tijdens hiv-testweek.
Bij het sluiten van de Europese hiv-testweek klokt het Antwerpse Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) af op bijna 400 speekseltesten bij mensen met wisselende seksuele partners, en dus een hoger risico op hiv. Het ITG ging in 2012 op wereldsaidsdag (jaarlijks gehouden op 1 december) van start met het preventieproject Swab2Know en spoorde de afgelopen drie jaar 35 extra hiv-gevallen op.
Het aantal nieuwe hiv-diagnoses in België loopt dit jaar verder terug, behalve in de belangrijkste risicogroep: mannen die seks hebben met mannen, waaronder homomannen en biseksuele mannen. Na een scherpe daling vorig jaar tonen de nieuwe cijfers van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) dat het aantal nieuwe besmettingen in deze groep weer gestegen is.
Eind 2012 ging het ITG van start met Swab2Know om hiv-testen toegankelijker te maken. Door met een klein sponsje speeksel te verzamelen kunnen antistoffen tegen hiv gedetecteerd worden. Deze speekseltest werd in het aidsreferentiecentrum van het ITG ontwikkeld en gevalideerd. Voor Swab2Know ging het Instituut de samenwerking aan met het Boysproject en Sensoa, met financiële steun van stad Antwerpen.
Ruim 3000 speekseltesten
De reacties vanuit de homogemeenschap waren van bij de start van Swab2Know zeer positief. Tussen 2013 en 2015 analyseerde het ITG meer dan 3000 speekseltesten. Dat leidde tot 35 bevestigde hiv-diagnoses, bovenop de 677 diagnoses van het ITG-aidsreferentiecentrum in dezelfde periode. Dit jaar zijn er tot dusver 8 nieuwe hiv-diagnoses via het Swab2Know-project. Tijdens de hiv-testweek gingen onderzoekers en verpleegkundigen van het ITG vaker dan gewoon op locatie testen. Risicogroepen kunnen daarnaast de tests ook online bestellen.
“Samen met Sensoa-collega’s gingen we de afgelopen week naar gay bars, sauna’s en feesten in heel Vlaanderen. De speekseltesten werken drempelverlagend; even met een sponsje over het tandvlees wrijven en je bent klaar,” zegt ITG-onderzoeker Lieselot Ooms.
“Bij een reactieve speekseltest moet het resultaat via een bloedtest bevestigd worden. Iemand die positief is, wordt doorverwezen naar hiv-zorg. Dat is belangrijk, want als je hivremmers neemt, is de kans veel kleiner dat je het virus doorgeeft aan een seksuele partner.”
Eind 2012 was Swab2Know een Europese primeur, maar het succes van het project bleef niet lang onopgemerkt. In 2015 werd het project onder begeleiding van het ITG en met financiering van de Europese Unie uitgebreid naar Denemarken, Portugal, Roemenië, Slovenië en Spanje.
