"Na 6 jaar als zelfstandig solo-plattelandsarts in de Ardennen en Famenne en afgevaardigde van AGEF.be, het grootste Belgische district voor een wachtdienst, begin ik een goed beeld te krijgen van de werking van de gezondheidszorg in België."

"In mijn vrije tijd ben ik ook clinicus op de spoedgevallendienst, om 'bij te blijven' in de spoedgeneeskunde, maar vooral om contact te houden met collega's in de tweede lijn van de ziekenhuiszorg. Mijn humanistische hart weerhoudt me van partijpolitiek en maakt dat ik de voorkeur geef aan de keuze tussen politieke programma's. Mijn filosofie is dat alle stromingen hun goede en slechte punten hebben, maar dat ze voor bepaalde waarden naast elkaar kunnen bestaan zolang de weg een zoektocht naar evenwicht is."

Vereenvoudigde vrijheid voor zorgverleners

"Net als mijn vrienden in het veld ben ik niet blij met politieke beloften in de pers. Het hart van het gezondheidszorgmechanisme is verroest en politici voegen er alleen maar radertjes omheen of schudden het van links naar rechts. Op een dag zal de machine crashen en stoppen. We betreuren allemaal de one-shotmaatregelen. Politici willen de boom niet vereenvoudigen, die is complexer en dus ingewikkelder geworden."

"In mijn familie zeggen we: wat gedaan is, is gedaan, wat goed gedaan is kost tijd, maar wat slecht gedaan is moet opnieuw gedaan worden. Ik heb de indruk dat de politiek gefocust blijft op het eerste principe, bang is voor het tweede en het derde ontkent. In een rotte boomgaard moet je weggooien en opnieuw planten."

"Naar mijn mening is de crisis in de gezondheidszorg te wijten aan te veel bemoeienis van de staat met de zorgverlener. Aan de ene kant is de toename van het aantal patiënten lineair en kan ze worden beheerd door het tempo te verhogen, maar aan de andere kant is de administratieve last die gepaard gaat met patiënten exponentieel en onbeheersbaar voor één persoon. Om vertragingen te voorkomen, behandelen we patiënten overdag en ronden we hun dossiers 's avonds af. De uitbreiding van het professionele werkterrein is een echt probleem, want de nieuwe generaties huisartsen hechten veel waarde aan hun privéleven. In die zin raken jongeren ongeïnteresseerd in premies in ruil voor nieuwe taken. Sommigen verlaten zelfs het consultatiesysteem om minder maar meer rust te verdienen. Wie betaalt, bepaalt."

"Waarom onszelf vastketenen aan bovenmenselijke regels voor geld? Gelukkig zijn in ons werk is het doel. Een vriendin van mij opende een medisch wellnesscentrum, niet langer gesubsidieerd, niet langer geaccrediteerd en nu zeer bevredigend. Een andere vriendin die bedrijfsarts werd, heeft nu een heel team dat haar administratie beheert. De mentaliteitsverandering, in combinatie met de bestraffende reacties van het ministerie, verergert het tekort, omdat het verlies van zorgverleners druk legt op de rest, die vervolgens het risico loopt hun activiteiten te staken."

Verschuiving in het sociale zekerheidsparadigma

"Volgens het Daens-concept rekent de arts zijn honorarium aan, betaalt de patiënt wat hem toekomt en betaalt de mutualiteit terug als je de bijdrage correct betaalt. Ik ben vele jaren huisarts geweest en zie het falen van functiegerichte zorg, omdat de ziektekostenverzekering meer gekoppeld is aan de arts dan aan de patiënt, die daardoor los komt te staan van zijn of haar gezondheid. Indirecte betaling door derden of gratis betaling leidt tot hyperconsumptie, hoofdpijnboekhouding, een lagere werktijdratio en een gevoel van fraude."

"Ik zie een oplossing in het reorganiseren van de geldcirculatie in een betaal-terugbetalingscyclus, zelfs zo sterk dat het mogelijk wordt om de prestatie en het forfait aan elkaar te koppelen. Als je een gezondheidsabonnement hebt, is het alsof je in een kassa bespaart; niets houdt je tegen om een pinpas uit deze kassa te hebben en de dokter op uurbasis te betalen voor de bestede tijd, of de dokter op fee-for-service basis voor de geleverde dienst."

Tijdswaarde, de vlaggenschipmaatregel die alles kan redden...

"Preventie, thuiszorg, A.I. - er zijn genoeg ideeën om te investeren in een evenwichtig gezondheidsbudget met behulp van het QALY-concept. Een investering is een belofte, maar het is een zeer onstabiele balans die gebaseerd is op intuïtie als de database te dun is. Het is alsof je een halfblinde koorddanser op een vage draad in een mistige atmosfeer naar het juiste pad probeert te leiden - het zal een verspilling van overheidsgeld zijn."

"Ik merk op dat huisartsen de enige vrije beroepen zijn die tijd niet als beloningscriterium mogen gebruiken. Ik pleit voor de invoering van een financiële tijdsgebonden prestatie die zorgverleners aanmoedigt om meer tijd te besteden aan preventie, het voor hen gemakkelijker maakt om patiënten aan hun bed te bezoeken en patiënten meer verantwoordelijk maakt voor het voorbereiden van hun medische administratie. Ik ben een Cartesiaan, geen futurist. Ik geloof niet in een robot (of een assistent van een dienstverlener) die alle administratieve taken van een zorgverlener met één vingerknip uitvoert."

Multidisciplinair karakter van eerstelijns ambulante en intramurale beroepen

"Het laatste idee is de gelijkstelling van een zorgverlener door het aanleren en overdragen van kennis tussen eerstelijnsberoepen. Het faciliteren van transdisciplinariteit is mijn droom. Als ambulant huisarts en als clinicus ervaar ik echte paradoxen."

"Een huisarts die spoedarts wil worden, moet weer zes jaar student worden en verliest daarmee zijn status als huisarts. Als hij metselaar wil worden, kan hij zijn hele leven huisarts blijven en weer huisarts worden wanneer hij maar wil. Als ze, nadat ze spoedarts zijn geworden, weer huisarts willen worden, worden ze weer student voor vier jaar en verliezen ze hun status als spoedarts."

"Het huidige uitwissen van de erkenning van eerder verworven competenties is absurd. We moeten stoppen met het promoten van de visie van de huisarts als een psychosociale catch-all. Opleidingen die te leuk zijn, moeten weer academischer worden, met meer ziekenhuisstages voor stagiairs. Huisartsen moeten weer internisten in het veld worden, met nauwere banden met het ziekenhuis. Dat zou een win-winsituatie zijn voor iedereen: oudere spoedeisende hulpverleners die baat hebben bij flexibelere eindeloopbaanregelingen als dorpsarts, ziekenverzorgenden die een grotere rol in de dienst willen spelen, of ervaren verpleegkundigen die hun grenzen willen verleggen door arts te worden."

"Vanwege onze wens voor een soepel lopend systeem en voor patiënten die goed verzorgd worden, geloof ik dat het de zorgverleners zijn die de kracht van het gezondheidssysteem vormen. Laten we naar hen luisteren."