De Europese Commissie en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) hebben in een nieuw rapport "Health at a Glance" gewezen op het knijpende tekort aan arbeidskrachten in de gezondheidssector in de Europese Unie.
Volgens het rapport kwamen de lidstaten van de Europese Unie in 2022 samen naar schatting 1,2 miljoen dokters, verplegers en verloskundigen tekort. De vergrijzing van de bevolking én die van de werknemers in de gezondheidssector zelf maakt het steeds moeilijker om aan de vraag te voldoen.
"Meer dan een derde van de dokters en meer dan een kwart van de verplegers in de EU zijn 55 jaar of ouder en gaan de komende jaren met pensioen", luidt het in het rapport. België zit wat de artsen betreft boven het Europese gemiddelde van 35 procent. 42 procent van de artsen was in 2022 55 jaar of ouder.
Na de coronapandemie hebben de Europese landen de recrutering van gezondheidswerkers in het buitenland hervat. In 2022 en 2023 lijkt er zelfs een ware boom geweest te zijn. In 2023 was bijvoorbeeld al meer dan 50 procent van de verplegers in Ierland in het buitenland opgeleid. Dat is ook het geval voor 4,4 procent van de verplegers en 13,5 procent van de artsen in België, cijfers die iets hoger liggen dan het Europese gemiddelde.
Over het algemeen telde de EU in 2022 4,2 artsen per 1.000 inwoners, en in België 3,6 artsen. Er is ook een afnemend aandeel van huisartsen, wat op termijn dreigt te leiden tot een gebrek aan huisartsen in afgelegen gebieden. In de EU was in 2022 gemiddeld één arts op vijf een huisarts. België, waar 34 procent huisarts was, is volgens het rapport wel één van de landen die in staat zijn gebleken om een evenwicht te behouden.
De auteurs bepleiten een multidimensionele aanpak om de tekorten te dichten. Een "verbetering van de arbeidsomstandigheden en vergoedingen" zal volgens hen onontkoombaar zijn, net zoals ook "het verhogen van de onderwijs- en opleidingsmogelijkheden voor nieuwe artsen en verplegers essentieel zal zijn voor de stimulering van het aanbod". Voorts pleiten ze voor het aanwenden van digitale technologie en AI om de productiviteit in de sector te versterken.
