Crisisrapport Sociale Zekerheid (Rekenhof): hap van ruim 20 miljard

Het Rekenhof heeft zijn Boek 2022 over de Sociale Zekerheid voorgelegd aan de Kamer. Volgens de voorlopige gegevens op 31 augustus 2022 gaf die crisis in 2020 aanleiding tot 892,5 miljoen minder ontvangsten en 10,3 miljard extra uitgaven. In 2021 wordt die weerslag geraamd op 479,2 miljoen voor de ontvangsten en op 7,1 miljard voor de uitgaven en in 2022 op resp. 165,3 miljoen en 2,0 miljard. 

In 2021 sloot de sociale zekerheid het begrotingsjaar af met een voorlopig saldo van 532,2 miljoen, tegenover 719,3 miljoen in 2020.

De geconsolideerde ontvangsten bedroegen 117,7 miljard (+1,17% tegenover 2020) en de geconsolideerde uitgaven ruim 117,2 miljard (+1,34 %). Het grootste deel daarvan (90,06%) werd besteed aan prestaties aan de sociaalverzekerden (o.a. pensioenen, geneeskundige verzorging, arbeidsongeschiktheid, werkloosheid), die stegen met 1,24 %.

Het geleidelijk aan uitdoven van de Covid-19-crisis heeft in 2021 de uitgaven voor verschillende prestaties beïnvloed. Zo daalden de uitgaven voor de werkloosheidsuitkeringen van de RSZ-Globaal Beheer met 23,75%, vooral door de afname van het aantal tijdelijke werklozen tijdens de pandemiecrisis. De stijging van de uitgaven voor geneeskundige verzorging (+3,81%) is voor een deel te verklaren door de terugbetaling van specifieke prestaties die zijn gelinkt aan de crisis (ruim 1 miljard). Bij de RSVZ-Globaal Beheer heeft de crisis geleid tot minderuitgaven voor het overbruggingsrecht (2,4 miljard in 2021, dat is -964,4 miljoen tegenover 2020).

Arbeidsongeschiktheid

De stijging van de uitgaven voor arbeidsongeschiktheid (+6,72 %) is vooral het gevolg van de indexering van de uitkeringen, de verhoging van de minima van de uitkeringen en de toename van het aantal vergoede uitkeringsdagen. De pensioenuitgaven stegen met 8,08% door de toename van het aantal pensioengerechtigden en de evolutie van het gemiddelde uitgekeerde pensioenbedrag, meer bepaald door de verhoging van de minimumpensioenen. Voor die twee soorten uitgaven is de impact van de Covid-19-crisis beperkt.

Voor de overgedragen bevoegdheden in het kader van de zesde staatshervorming tot slot, hebben de openbare instellingen van sociale zekerheid in 2021, voor rekening van de deelentiteiten, uitgaven beheerd voor prestaties van werkgelegenheid, gezondheidszorg en gezinsbijslag. Die uitgaven bedroegen 904,6 miljoen in 2021 (tegenover 928 miljoen in 2020).

Kastoestand en reserves 2021

Het kassaldo van de RSZ - Globaal Beheer bedroeg op 31 december 2021 ruim 2,7 miljard. In tegenstelling tot de voorgaande jaren was het tijdens het jaar echter overwegend positief. Het RSVZ-Globaal Beheer had op 31 december 2021 goed 2,9 miljard beschikbare middelen. De Globale Beheren van de RSZ en het RSVZ hebben daarnaast op 31 december 2020 nog obligatieportefeuilles en reservefondsen voor respectievelijk 7,31 miljard en 6,71 miljard.

eHealth: controle van de jaarrekening 2020

De rekeningen voor het eHealthplatform 2020 vermelden 13,6 miljoen aan totale uitgaven in 2020. Het platform wordt voor 96,6% gefinancierd door het Riziv (13,1 miljoen) en door de FOD Volksgezondheid (0,1 miljoen euro).

Op basis van zijn audit van de jaarrekening 2020 formuleert het Rekenhof vaststellingen en aanbevelingen, onder meer over de voorschotten aan Smals, het project CoBRHA+, de beheerrekening en de loonreconciliatie. Het eHealth-platform heeft zich ertoe verbonden de inspanningen in 2022 voort te zetten om de kwaliteit van haar rekeningen te verbeteren.

Weerslag in 2021 gewijzigde erkenningsnormen ziekenhuizen op de begroting

Sinds 1 juli 2014 kunnen de gemeenschappen en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van Brussel-Hoofdstad de normen vastleggen waaraan ziekenhuizen, ziekenhuisdiensten, zorgprogramma's en ziekenhuisfuncties moeten voldoen. De uitoefening van die bevoegdheden kan echter gevolgen hebben voor de federale begroting en de begroting van de sociale zekerheid. Het Rekenhof heeft onderzocht welke weerslag de gewijzigde erkenningsnormen hebben die tussen 1 januari 2020 en 31 december 2021 van kracht zijn geworden en besluit dat ze in 2021 geen financiële weerslag hebben gehad op de federale begroting en de begroting van de sociale zekerheid.

Meer info over het ‘Boek 2022 over de Sociale Zekerheid' werd aan het federale parlement bezorgd en is hier terug te vinden.

> Rekenhof ontdekt fouten in jaarrekening openbare instellingen sociale zekerheid

U wil op dit artikel reageren ?

Toegang tot alle functionaliteiten is gereserveerd voor professionele zorgverleners.

Indien u een professionele zorgverlener bent, dient u zich aan te melden of u gratis te registreren om volledige toegang te krijgen tot deze inhoud.
Bent u journalist of wenst u ons te informeren, schrijf ons dan op redactie@rmnet.be.