Eén dag voor de Conferentie Eerstelijnszorg van de Vlaamse overheid vond het congres van Artsenkring Halle en Omgeving plaats. Op het congres werd ongerust geanticipeerd op de plannen van minister Vandeurzen om de gezondheidszorg in Vlaanderen te hervormen. Ook in onze vorige krant had Huisartsenkring Zuid-West-Vlaanderen al gezegd zich niet te kunnen vinden in de aanpak die werd voorgesteld door de Wetenschappelijke Reflectiekamer van de Eerstelijnsconferentie. Op de conferentie bracht minister Vandeurzen geruststellend nieuws.

Volgens de plannen van de Wetenschappelijke Reflectiekamer zouden de zorgverleners van de eerste lijn zich op het microniveau organiseren in multidisciplinaire eerstelijnsnetwerken, die instaan voor zowat 10.000 inwoners. Ieder netwerk omvat een drietal huisartspraktijken, enkele thuisverpleegkundigen, kinesitherapeuten, eerstelijnspsychologen, apothekers, logopedisten, enzovoort. De patiënt schrijft zich bij een netwerk in via de huisarts. Voor zorg kan hij kiezen tussen de zorgverstrekkers die aan het netwerk verbonden zijn.

De eerstelijnsnetwerken worden op mesoniveau aangestuurd en gevoed door grotere structuren, de eerstelijnszones (ongeveer 100.000 inwoners). Ze hebben de juiste dimensies om op een efficiënte manier zorginitiatieven op te zetten, waarvan de netwerken gebruik kunnen maken. Iedere zone wordt bestuurd door een zorgraad.

Veldwerkers waren er niet gerust in: zal de samenstelling van de eerstelijnsnetwerken hen opgelegd worden? Zullen ze nog kunnen samenwerken met de zorgverleners met wie ze het goed kunnen vinden? En zullen de eerstelijnszones worden opgelegd? De Wetenschappelijke Reflectiekamer had een kaart uitgetekend met een 60-tal eerstelijnszones, die het volledige Vlaamse grondgebied afdekken. Toen Medi-Sfeer te gast was bij Huisartsenkring Zuid-West-Vlaanderen, hadden de collega’s al opgemerkt dat hun goedwerkende kring door de kaart in drie stukken werd geknipt.

De toelichtingen van de minister op de Eerstelijnsconferentie kwamen waarschijnlijk als een opluchting:

• Voor de eerstelijnsnetwerken zal de overheid geen verplichte samenwerkingsverbanden opleggen. Er wordt van de zorgverleners in de eerste lijn verwacht dat ze spontaan een sterke interprofessionele samenwerking ontwikkelen.
• Er is nog geen definitieve beslissing genomen over de kaart van de eerstelijnszones. In de aanloop naar de Eerstelijnsconferentie is er een robuuste consensus ontstaan over de noodzaak om eerstelijnszones op te richten. Maar tegelijk is er ook veel discussie geweest over het afbakenen van de zones. De overheid zal die afbakening niet opleggen. De minister gaf wel aan dat het zonale niveau in de komende jaren steeds nadrukkelijker erkend en ondersteund zal worden. Hij beschouwt het zonale niveau als cruciaal voor een succesvolle hervorming van de eerstelijnsgezondheidszorg.
• De uiteindelijke verantwoordelijkheid om te komen tot erkende en ondersteunde eerstelijnszones ligt bij de lokale actoren. Er zal dit jaar vanuit Brussel een oproep vertrekken waarbij de belanghebbenden worden aangeschreven en de gelegenheid krijgen samen een gedragen voorstel te doen voor de afbakening van hun zone en voor concrete samenwerking. In deze oproep zal een aantal criteria worden opgenomen, waaraan de zones moeten voldoen.
• Zodra de zone daaraan voldoet, zal er voor de zorgraad personeel worden toegekend.
• Op plaatsen waar partners niet tot een gedragen voorstel komen, blijven de bestaande organisaties voorlopig een aantal ondersteunende taken opnemen. Maar de minister waarschuwt dat de zones er uiteindelijk moeten komen.

Lees een uitgebreidere verslaggeving over de Eerstelijnsconferentie in de volgende editie van onze krant.