“Heeft u opmerkingen of suggesties over de toekomst van de teleconsultatie?” Met die open vraag sloten we onze enquête af. De meer dan 600 reacties van Nederlandstalige artsen leggen een scherpe tweedeling bloot. Terwijl velen de telefonische consultatie willen behouden onder strikte voorwaarden, vinden anderen dat het heeft geleid tot misbruik en een verschraling van de huisartsenzorg.
Veel huisartsen benadrukken dat teleconsultaties een cruciale rol speelden in hun dagelijkse praktijk. "Zonder teleconsulten lopen de wachtlijsten op, en patiënten begrijpen niet waarom ze plots niet meer telefonisch geholpen kunnen worden," stelt een huisarts. Een ander voegt toe: "Resultaten bespreken, medicatie aanpassen, of snel een patiënt geruststellen – dat kon perfect via telefoon. Nu moeten ze onnodig op consult komen."
De mogelijkheid om bepaalde zaken telefonisch te regelen, werd ook gezien als een manier om onnodige consultaties te vermijden. "Voor sommige patiënten, zoals ouderen of mensen met mobiliteitsproblemen, betekende teleconsultatie een grote verbetering. Nu moeten ze zich weer verplaatsen voor zaken die evengoed telefonisch konden worden afgehandeld," zegt een andere huisarts.
Kritiek op de afschaffing
Naast het praktische aspect hekelen veel huisartsen de manier waarop de afschaffing werd doorgevoerd. "Het is toch ongelooflijk dat we voor een intellectuele en nuttige prestatie niet langer vergoed worden. We zullen nu inderdaad meer geneigd zijn om patiënten naar de praktijk te laten komen, zodat het qua besparing waarschijnlijk niet veel zal uitmaken," merkt een huisarts op. Een andere stelt: "Door de teleconsultatie af te schaffen, stijgt de werkdruk en gaan patiënten langer moeten wachten op een afspraak. Dit is geen vooruitgang."
Sommige artsen wijzen erop dat de huidige financieringsstructuur huisartsen benadeelt. "Waarom mag een advocaat elk telefoontje aanrekenen, maar een arts niet? We moeten dossiers openen, medicatie bijstellen, resultaten interpreteren – dat kost tijd en expertise. Dit werk mag niet gratis blijven," stelt een huisarts scherp.
Niet steeds een meerwaarde
Niet alle huisartsen beschouwen teleconsultatie als een meerwaarde voor de geneeskunde. "Teleconsult is geen goede geneeskunde en was een noodoplossing in een medische noodsituatie," stelt een huisarts. Een andere voegt toe: "Zij zijn geen geneeskunde, een arts onwaardig. Je moet je patiënten zien."
Anderen wijzen op de mogelijke kwaliteitsvermindering van de zorg: "Consultaties zonder klinisch onderzoek zijn slechte geneeskunde. Als er iets fout gaat, dan heeft een teleconsult geen waarde." Een huisarts merkt op: "Gratis werken is onhoudbaar en leidt tot een daling in de kwaliteit van de zorg."
Waarom een collectieve bestraffing?
Sommige huisartsen stellen dat telefonische consultaties te vaak oneigenlijk gebruikt werden. "Men zou de artsen die frauduleus teleconsulten hebben aangerekend en heel het systeem onderuit hebben gehaald moeten opsporen en sanctioneren." Een andere huisarts benadrukt: "Een herhaalvoorschrift is geen teleconsultatie. Dit werd door velen misbruikt."
Ook de impact op de algemene organisatie van de zorg wordt genoemd: "Er zullen terug meer fysieke consulten zijn wat voor het budget niet goed is en de wachttijden zullen opnieuw oplopen." Een huisarts voegt toe: "Teleconsulten zorgen ervoor dat patiënten voor alles bellen. Dit is geen duurzame oplossing."
Sommige artsen vinden de afschaffing een collectieve bestraffing: "Waarom wordt het hele artsenkorps gestraft terwijl slechts een kleine groep misbruik maakte?"
Terugkeer onder voorwaarden?
Velen pleiten ervoor om teleconsultaties terug in te voeren, maar met duidelijke richtlijnen. "Een beperkt aantal per patiënt per jaar, gekoppeld aan een specifieke reden zoals resultaatbesprekingen of medicatie-aanpassingen, zou een oplossing kunnen zijn," stelt een huisarts. Een ander voegt toe: "Teleconsultaties zijn geen vervanging voor fysieke consulten, maar een aanvulling. Ze besparen tijd voor zowel arts als patiënt."
Een huisarts concludeert: "Het zou een win-win kunnen zijn, mits het correct wordt gebruikt. Helaas werd het systeem door enkele artsen misbruikt en nu lijden we er allemaal onder. De oplossing is niet afschaffen, maar beter reguleren."
Discussie nog niet ten einde
De afschaffing van de teleconsultatie blijft een heikel punt binnen de Vlaamse huisartsgeneeskunde. Terwijl de overheid het misbruik wilde aanpakken, vrezen veel huisartsen dat de beslissing uiteindelijk leidt tot een hogere werkdruk en slechtere toegankelijkheid van de zorg. Of de teleconsultatie terugkeert, en onder welke vorm, zal afhangen van de politieke beslissingen in de komende maanden.
Lees ook:
> Enquête: 9 op de 10 artsen willen terugbetaling teleconsultaties
> “Beter omschrijven wat een teleconsultatie is” (ASGB)
> “Nood aan een futureproof vergoedingssysteem” (Domus Medica)
> "Resultaten enquête inzetten bij onderhandelingen" (Bvas)
