Een op de vijf Belgen kreeg vorig jaar benzo's voorgeschreven, verslavende slaap- en kalmeermiddelen. Dat is een vijfde minder in vier jaar tijd, toch blijft het gebruik alarmerend hoog. Dat schrijft De Standaard maandag op basis van nieuwe gegevens van IQVIA, een bedrijf dat analyses, technologie en diensten levert voor de gezondheidssector.

De Belg slikt al jaren massaal benzodiazepines, zoals Xanax, Valium en Temesta. Die geneesmiddelen op voorschrift helpen mensen te kalmeren of in slaap te vallen. Maar ze hebben bijwerkingen, zoals duizeligheid, geheugenproblemen en verminderde alertheid. En vooral: ze zijn verslavend. Al na een of twee weken treedt er tolerantie op, en heb je almaar hogere dosissen nodig voor hetzelfde resultaat. Afkicken is niet evident, want je kunt last krijgen van spierpijn, angst, slapeloosheid en beven.

Vorig jaar gingen er 385 miljoen benzo's over de toonbank. Dat is een daling van zo'n 15,3 procent tegenover de 455 miljoen stuks in 2019. Het aantal gebruikers nam in dezelfde periode nog sneller af. In 2019 namen 2,6 miljoen mensen benzo's, vorig jaar waren dat er nog 2,1 miljoen (-17,4 procent).

"Toch blijven we binnen Europa bovenaan staan qua benzogebruik", zegt Ellen Van Leeuwen, huisarts en onderzoeker psychofarmaca (UGent). "De daling is bemoedigend, al valt tegelijk op dat het langdurige gebruik vrij stabiel blijft. Het toont dat psychofarmaca terugdringen een werk van lange adem is. Maar we zitten op de goede weg, en moeten doorzetten."

Begin vorig jaar lanceerde de overheid een proefproject om het benzogebruik af te bouwen. Daarbij geven apothekers en artsen hun patiënten dosissen die steeds kleiner worden, tijdens een programma dat 50 tot 360 dagen kan duren. Bijna 5.000 personen volgen nu zo'n traject.