De gezondheidssituatie in Europa verbetert niet langer maar stagneert op vele vlakken of verslechtert zelfs. Dat blijkt uit het jongste Gezondheidsrapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). "Gezondheid moet hoog op de agenda blijven staan", waarschuwde regionaal directeur en Belg Hans Kluge. "We mogen progressie niet als vanzelfsprekend beschouwen."

Enkele cijfers: in 2022 stierven 75.647 kinderen onder de vijf jaar in Europa, inclusief landen als Rusland, Turkije en de Kaukasus. Vaak gaat het om een vermijdbaar overlijden, bijvoorbeeld door gebrekkige vaccinatie. De verschillen tussen de EU-landen zijn groot -België doet het bijvoorbeeld niet slecht met 2,2 overlijdens per 1.000 geboortes- maar in verscheidene landen van Oost -Europa liggen de cijfers een pak hoger (10,4 tot 18,1). 

Op het vlak van mentale gezondheid kampt één op de vijf jongeren in Europa met problemen. Bij meisjes is het probleem groter dan bij jongens. Vlaanderen blijft met een cijfer van 49 op 100 voor mentaal welzijn bij vijftienjarige meisjes, en 62 bij jongens rond het internationale gemiddelde. Qua zelfmoordcijfers (ongeveer 14 op 100.000) staat ons land wél in de top vijf.

Sociale media

Er wordt verwezen naar de Covidpandemie die een invloed had op het mentale welbevinden, maar ook naar sociale media. Er is meer bewustzijn hierover nodig, bij ouders en in het onderwijs, en ook overheden kunnen actie ondernemen, aldus de WHO.

De overgrote meerderheid van de sterftes in Europa is het gevolg van niet-overdraagbare ziektes, zoals hart- en vaataandoeningen, kanker, diabetes of chronische ademhalingsproblemen. Vaak te wijten aan een ongezonde levensstijl. Zo kent Europa het hoogste alcoholverbruik van de wereld (gemiddeld 8,8 liter alcohol per volwassene). Een kwart van alle volwassenen rookt. Ook hier kan de overheid nog meer een rol spelen, meent de WHO, bijvoorbeeld door te waarschuwen voor het verband tussen alcoholconsumptie en kanker.

De Wereldgezondheidsorganisatie ziet uitdagingen op het vlak van de toegankelijkheid van de gezondheidszorg, maar ook van de strijd tegen desinformatie. Ziekten zoals mazelen bijvoorbeeld zijn in opmars door gebrekkige vaccinatie. In 2023 werden in Europa 58.000 besmettingen genoteerd, dertig keer meer dan het jaar voordien. Europa zal ook zijn gezondheidssyteem moeten aanpassen aan nieuwe uitdagingen zoals de klimaatopwarming of vergrijzing, klinkt het. Zo is bijvoorbeeld 30 procent van de dokters 55 jaar of ouder.