De rechtbank spreekt zich in kort geding uit over een zaak In het Antwerpse Rijmenam in WZC Zonneweelde, naar aanleiding van een conflict over de bezoekregeling tussen de instelling en de familie van een resident. Een primeur. Bij uitbreiding is dit ook een interessante case voor ziekenhuizen waar het over beperkingen van bezoekregelingen gaat.

In maart vorig jaar legde het WZC een algemeen en strikt bezoekverbod op. Dat werd vervolgens elke keer versoepeld en verstrengd naargelang de omstandigheden. In februari dit jaar ontstaat een discussie met een bewoonster en haar familieleden. Die vinden dat de regeling een overdreven inperking inhoudt van hun grondrechten zoals het recht op privacy. De familie beoordeelt de maatregelen in het WZC ook als disproportioneel.

Begin maart volgt een ingebrekestelling. Men vecht één onderdeel aan van de bezoekregeling: de voorwaardelijke mogelijkheid voor de resident om direct naar huis te gaan op familiebezoek, naar het enige  knuffelcontact dat de federale regel van het MB voorziet. Maar voorwaardelijk dus: bij terugkomst naar het WZC moet die bewoner in een soepele en flexibele kamerisolatie van zeven dagen om besmettingsgevaar te vermijden. Ergo: geen contact met de andere bewoners. Wel is bezoek van de familie op de kamer toegelaten.

Te verregaand

De familie en de bewoonster vinden dat te verregaand omdat dit ingrijpender is dan het federaal ministerieel besluit (28 oktober 2020). Daarnaast gaat volgens de familieleden de bezoekregeling verder dan de regelmatig geactualiseerde richtlijnen van het Agentschap Zorg en Gezondheid. Die zouden de kamerisolatie achteraf niet opleggen.

De familie had wegens de zogenaamde disproportionaliteit gevraagd om de bewoonster in kwestie voorlopig thuis op bezoek te laten gaan zonder de isolatie achteraf (zeven dagen). Maar intussen had het WZC een nieuwsbrief verstuurd die de bezoekregeling al versoepelde, met thuisbezoek dus én zonder isolatie achteraf. Daardoor viel de discussiegrond dus weg, legt de advocaat van het WZC, Christophe Lemmens, uit.

Avondklok

Daarmee is de kous niet af. De eisers willen toch nog de zaak pleiten. Ze proberen een nieuwe discussie te zien in de ‘avondklok’ omdat de bewoonster na bezoek terug moest zijn tegen 16.30u in het WZC.  

Het kort geding in Mechelen werd afgelopen vrijdag gepleit. Resultaat: de beschikking zegt dat de vorderingen van de eisende partijen zijn  afgewezen. De resident en de familie trekken dus aan het kortste eind, ook voor het argument van de avondklok. Volgens de rechter mag een WZC dergelijke ‘pragmatische regels’ uitvaardigen zoals tijdig terugkeren.

Christophe Lemmens stipt enkele interessante passages uit de beschikking van de rechter aan, zoals dat voor een ‘avondklok’ altijd afspraken gemaakt kunnen worden en dat onvoldoende is aangetoond dat het WZC een disproportionele maatregel nam. De dringendheid werd ook onvoldoende aangetoond om een kort geding te beginnen. Verder moest de bewoonster in kwestie aantoonbaar mentaal en fysiek achteruitgegaan zijn wegens de coronamaatregelen, vooral dan door de opgelegde kamerisolatie (‘sociaal isolement’). Wat niet bewezen kon worden.

Interessante casus

Volgens meester Lemmens vormt deze eerste uitspraak over een bezoekregeling tijdens de pandemie een interessant geval omdat het anderen ervan kan weerhouden om met gelijkaardige argumenten naar de rechtbank te trekken.

Uiteraard kan de eisende partij nog een procedure ten gronde beginnen met als argument dat de maatregel destijds fout was, met daaraan gekoppeld een eis tot schadevergoeding. Een addertje onder het gras blijft ook een mogelijke verstrenging van de bezoekregeling nadien, wat weer munitie kan geven tot gelijkaardige klachten in eerste aanleg.

Maar de argumentatie van deze rechter in zijn beschkking zal die klagers wellicht twee keer doen nadenken.