De VN-Raad voor de mensenrechten heeft vrijdag een resolutie aangenomen waarin de internationale gemeenschap wordt opgeroepen om beschermende en controlerende maatregelen te nemen met betrekking tot kunstmatige intelligentie (AI).

De resolutie – mede ondersteund door Zuid-Korea, Oostenrijk, Brazilië, Denemarken, Marokko en Singapore – werd bij consensus aangenomen.

China en India gaven echter aan dat ze zich distantieerden van de consensus, maar vroegen niet om een stemming, een gebruikelijke praktijk wanneer landen ontevreden zijn over een resolutie maar geen spelbreker willen spelen. 

Peking stelde dat de tekst “controversiële” elementen bevatte, zonder details te geven.

De resolutie roept op om de “transparantie” van AI-systemen te verbeteren en ervoor te zorgen dat gegevens die bedoeld zijn voor deze technologie “worden verzameld, gebruikt, gedeeld, gearchiveerd en verwijderd” op een manier die in overeensteenstemming is met de mensenrechten.

De Raad had al eerder gekeken naar nieuwe technologieën als geheel, maar dit is de eerste keer dat de ontwikkeling van AI onder de loep werd genomen.

De resolutie onderstreept het belang van “het garanderen, bevorderen en beschermen van mensenrechten gedurende de hele levenscyclus van kunstmatige intelligentiesystemen”, zei de Zuid-Koreaanse ambassadeur Yun Seong-deok, terwijl zijn Amerikaanse collega Michèle Taylor de resolutie een “stap voorwaarts” vond voor de Raad.

“Wij staan volledig achter de nadruk die in de resolutie wordt gelegd op de noodzaak van veiligheidsmaatregelen, zorgvuldig handelen en menselijk toezicht met betrekking tot AI”, zei de Belgische ambassadeur Marc Pecsteen de Buytswerve namens de Europese Unie, die opriep tot een “voorzichtige aanpak” om ervoor te zorgen dat mensenrechten worden beschermd en gerespecteerd in een wereld van snelle technologische ontwikkeling.

De technische complexiteit van AI-systemen is even fascinerend als zorgwekkend. Hoewel ze levens kunnen redden door een enorme vooruitgang in medische diagnoses mogelijk te maken, worden ze ook misbruikt door autoritaire regimes om burgers op grote schaal te controleren.

Vertegenwoordigers van de Verenigde Naties, maar ook regeringsleiders en experts, hebben onlangs hun oproep herhaald voor regels die ervoor te zorgen dat deze nieuwe technologieën de mensheid niet in gevaar brengen. 

Vrijdag riep de Britse ambassadeur Simon Manley op om “veiligheidsmaatregelen” in te voeren en benadrukte dat zijn land in de herfst een AI-top organiseert “om een akkoord te bereiken over veiligheidsmaatregelen, om de significante risico’s die gepaard gaan met de nieuwste ontwikkelingen te beoordelen en te monitoren”.

“We maken ons grote zorgen over het gebruik van technologie om mensenrechten in te perken”, onder andere door inbreuk te maken op “het privéleven”, zei hij.