Op 1 januari worden in België een aantal medische hervormingen van kracht. Ze hebben betrekking op patiëntenidentificatie in het ziekenhuis, het recht om vergeten te worden, screening op baarmoederhalskanker, hartmonitoring op afstand en ondersteuning voor transgenders. Andere maatregelen zijn onder andere honorariumtoeslagen en terugbetaling van het RSV-vaccin.

Vanaf 1 januari 2025 zijn Belgische ziekenhuizen verplicht om de identiteit van patiënten te controleren en elektronisch te registreren voor gezondheidsdiensten die worden gefactureerd aan ziekenfondsen. Als ze dit niet doen, kunnen ze weigeren te factureren, zegt het Riziv. Deze controles zullen van toepassing zijn op alle diensten, inclusief hospitalisatie, ambulante zorg en daghospitalisatie.

Hervorming van de wet op gedwongen opname
De hervorming van de wet op gedwongen opname treedt op 1 januari in werking. Rechters kunnen nu vrijwillige voorwaardelijke behandeling opleggen aan mensen met gevaarlijke psychiatrische aandoeningen. Deze maatregel vormt een alternatief tussen gedwongen opname en traditionele vrijwillige behandeling. De maatregel moet worden goedgekeurd door een vrederechter. In dringende gevallen wordt de beoordelingstermijn voor gedwongen opname verlengd van 24 tot 48 uur.

Ondersteuning voor transgenders uitgebreid naar zes centra
Vanaf januari zullen, naast de centra van UZ Gent en CHU Luik, vier nieuwe erkende centra toegankelijk zijn voor transgenders. Deze centra zullen psychosociale en medische ondersteuning bieden in verband met genderidentiteit, betaald door het Riziv.

Verzekering: een kortere periode van het recht op vergeten te worden voor mensen die genezen zijn van kanker
Het recht om vergeten te worden verandert: vanaf 1 januari zullen mensen die genezen zijn van kanker of een chronische ziekte vijf jaar na het einde van hun behandeling een schuldsaldoverzekering kunnen afsluiten. Deze periode, die aanvankelijk was vastgesteld op tien jaar, is geleidelijk verkort sinds de invoering van het recht in 2019.

Screening op baarmoederhalskanker: elke vijf jaar een HPV-test vanaf 30 jaar
De nieuwe aanbevelingen voor screening op baarmoederhalskanker worden in januari van kracht. Vanaf 30 jaar wordt elke vijf jaar een HPV-screeningstest aanbevolen, ter vervanging van het driejaarlijkse cytologische onderzoek. Deze beslissing is gebaseerd op aanbevelingen van de WHO en wetenschappelijk bewijs, aldus Sciensano. De HPV-test wordt ingevoerd als primaire screeningstest voor de opsporing van baarmoederhalskanker. Daarom wordt de nomenclatuur voor het afnemen van een cervicovaginaal uitstrijkpreparaat aangepast, wordt het honorarium voor de colposcopie verhoogd, is voorzien in vier aparte codes voor HPV-testing en in vier aparte codes voor de cytologie.

Telemonitoring van patiënten met hartfalen vergoed
Patiënten met chronisch hartfalen kunnen vanaf januari profiteren van vergoede monitoring op afstand. Met behulp van een medische applicatie worden de dagelijks gemeten parameters doorgestuurd naar een gespecialiseerd ziekenhuisteam. Het doel van deze monitoring is om het aantal ziekenhuisopnames te verminderen, de kwaliteit van leven te verbeteren en verslechtering in een vroeg stadium op te sporen.

Einde aan toeslagen voor BIM-patiënten
De toeslagen voor algemene geneeskunde en tandheelkunde zullen vanaf januari verboden zijn voor begunstigden van de verhoogde tegemoetkoming (BIM). Dit verbod zal geleidelijk worden uitgebreid, met als doel de toeslagen volledig af te schaffen voor alle diensten die door het Riziv worden vergoed tegen 2026.

RSV-vaccin vergoed voor zwangere vrouwen
Vanaf 1 januari wordt het vaccin tegen het respiratoir syncytieel virus (RSV) vergoed voor zwangere vrouwen. Het vaccin, dat wordt toegediend tussen de 28e en 36e week van de zwangerschap, zal helpen om antilichamen over te dragen aan de foetus en het aantal ziekenhuisopnames voor kinderen die getroffen zijn door RSV aanzienlijk te verminderen.

Indexering beschikbaarheidshonoraria
Het Riziv betaalt vanaf 1 januari 7,85 euro per uur tijdens weekdagen en 15,71 euro per uur tijdens weekend- en feestdagen als huisartsen aan de georganiseerde wachtdienst deelnemen. De beschikbaarheidshonoraria voor artsen-specialisten bedragen vanaf dan 525,62 euro tijdens het weekend, 315,37 euro voor een wettelijke feestdag die niet samenvalt met een weekend en 210,22 euro voor een wettelijke feestdag die valt op een vrijdag of een maandag. Het forfait per werkdag of de permanentiehonorarium voor pediaters bedraagt vanaf 1 januari 337,98 euro.

Indexering minimumbedragen basisloon ASO
De index voor de minimumbedragen voor het maandelijks basisloon van de arts-specialist in opleiding (aso) in 2025 is vastgelegd op 3,22 procent. In de collectieve overeenkomst van 19 mei 2021 wordt bepaald dat die jaarlijks worden geïndexeerd.

Nieuwe tarieven voor tegemoetkoming in zorgkosten long covid
Patiënten met longcovid hebben al recht op een tegemoetkoming voor verschillende behandelingen in de eerste lijn. Maar soms zijn die ontoereikend en is er nood aan extra verstrekkingen bij verschillende zorgverleners. Het Riziv voorzag sinds 1 juli 2024 een nieuwe overeenkomst die de terugbetaalde zorg toegankelijker maakt voor wie het nodig heeft. Er zijn overgangsbepalingen voor wie het traject startte in een vorige overeenkomst. Op 4 december 2024 keurde het Algemeen Beheerscomité van het Riziv het ontwerp van de globale begroting voor 2025 goed, onder voorbehoud van beslissingen van de Ministerraad inzake de gezondheidszorgbegroting voor 2025. Deze begroting houdt rekening met een gezondheidsindex van 3,34 procent voor de verzekering voor geneeskundige verzorging. Omdat de tarieven van verstrekking 400035 gebaseerd zijn op die van verstrekking 567276 (kinesitherapie), blijven het honorarium en de tegemoetkomingen op 1 januari 2025 ongewijzigd. De andere verstrekkingen worden met 3,34 procent geïndexeerd. De nieuwe tarieven zijn te vinden via het Riziv.

Terugbetaling van extra kosten voor niet-beschikbare geneesmiddelen
Vanaf 1 januari 2025 zullen patiënten niet langer de extra kosten moeten betalen voor noodzakelijke geneesmiddelen die in België niet beschikbaar zijn en uit het buitenland worden geïmporteerd. Deze terugbetaling geldt voor geneesmiddelen die worden terugbetaald door mutualiteiten, ofwel wanneer er geen alternatief beschikbaar is, ofwel wanneer vervanging door een geneesmiddel dat niet terugbetaald wordt de enige optie is. Een lijst opgesteld door het Riziv zal de betrokken geneesmiddelen specificeren, waarvoor patiënten enkel het remgeld betalen. Het doel van deze maatregel is ervoor te zorgen dat patiënten niet lijden onder de gevolgen van tekorten.