Domus Medica en Zorgnet-Icuro maakten net voor het weekend bekend dat ze een samenwerkingsprotocol voor staalname uitwerkten tussen ziekenhuizen en huisartsen. Hoe ziet dat eruit? Het gaat alvast uit van te vermijden overbevragen van huisartsen en spoeddiensten, en de schaarste van beschermingsmateriaal.

Hoe kan de samenwerking vorm krijgen? Hierbij een typevoorbeeld.

Samenwerkingsprotocol tussen ziekenhuis [in te vullen naam] – huisartsenkring [in te vullen naam] in het kader van het COVID – 19 virus

Doelstelling:

De doelstelling is om een kader aan te bieden voor een veilige staalname bij patiënten uit de eerstelijnszorg die verdacht worden, besmet te zijn met het COVID-19 coronavirus. Om de krachten te bundelen en zuinig en oordeelkundig om te springen met schaarse PBM’s (Persoonlijk BeschermingsMateriaal) en andere middelen hanteren we onderstaande principes.

Principes:

1. We hanteren het overlegmodel waarbij de integriteit van huisarts en ziekenhuis respectvol wordt bewaakt.

2. Er zijn drie grote bezorgdheden:
   • overbevragen huisartsen
   • overbevragen spoeddiensten
   • de schaarste of het gebrek aan persoonlijke beschermingsmiddelen en afnamemateriaal voor staalname

3. Versterken van de huisarts als gatekeeper door te faciliteren in:
   • een ruimte voor staalname
   • afname materiaal voor COVID-19 diagnostiek
   • aanvragen van testen en automatische doorstroom van resultaten naar de huisarts

4. Door het versterken van de rol van de huisarts proberen we de spoeddiensten te vrijwaren

5. Door het aanbieden van afspraken voor staalnamen buiten de kantooruren, de gescheiden patiëntenstroom bewaken en transmissie naar andere patiënten en/of diensten vermijden

6. Behoud van het crisis model voor communicatie = 1 informatiebron = strikt handhaven van en refereren naar de ter beschikking gestelde richtlijnen van de overheid om op een duidelijke, wetenschappelijke en juridisch correcte manier te handelen.

Ondernomen acties:

[Dit kan u aanpassen aan de specifiek lokale situatie]

Casusdefinitie door huisarts:

1. De huisarts neemt, indien mogelijk, de anamnese telefonisch af en bepaalt of de patiënt voldoet aan de gevalsdefinitie conform de richtlijnen van Sciensano. Twijfelachtige casussen worden besproken met de gezondheidsinspectie vooraleer een staalname wordt gepland.

2. Wanneer medisch onderzoek door de huisarts nodig is, gebruik PBM's, indien beschikbaar, zoals voorgeschreven in de procedure van Sciensano.

3. Bij een verdacht geval wordt een vragenlijst ingevuld en bezorgd aan Zorg en Gezondheid + toegevoegd aan het staal: https://epidemio.wiv-isp.be/ID/Documents/Covid19/Covid-19_form_NL.pdf

Staalname:

1. Wanneer staalname door de huisarts niet mogelijk is door een gebrek aan PBM's of nasopharyngeale wissers, is afname mogelijk aan [zelf in te vullen: locatie], gefaciliteerd door [zelf in te vullen: ziekenhuis]

Toelichting: andere mogelijke locaties zijn:

• wachtposten
• Een lokaal dat ter beschikking van een ziekenhuis
• een container

2. Afspraken te plannen via [zelf in te vullen: dienst] met centraal telefoonnummer die ook de staalnamen zal uitvoeren.

Toelichting andere mogelijkheden zijn:

• dienst thuisverpleging met centraal telefoonnummer
• verpleegkundige met telefoonnummer ter beschikking gesteld door ziekenhuis

3. Dit telefoonnummer mag enkel gebruikt worden door de huisartsen en enkel om afspraken te plannen.

4. Afspraken te plannen tijdens specifiek tijdsslot tijdens de week.

5. De vragenlijst die werd ingevuld dient ook bezorgd te worden aan [zelf in te vullen]

Toelichting: andere mogelijkheden zijn:

• Rechtstreeks te bezorgen aan Zorg en Gezondheid
• Verzamelen via centraal afnamepunt en centraal versturen

6. De kostprijs duidelijk te communiceren aan de patiënt. Het is nooit een argument om niet te screenen.

Toelichting: Dit is opgenomen met de betrokken overheden. De kostprijs van 75 €wordt verder bekeken

Werking staalnamepost

1. Alle administratie wordt voor afname gedaan om contacttijd minimaal te houden.

2. Bij aanmelding patiënt wordt mondmasker aangeboden, handhygiëne maatregelen toegepast en informatie over procedure meegedeeld.

3. Labo aanvragen te registreren in [in te vullen: specifiek labosysteem] met duidelijke patiënten identificatie.

4. Labo aanvragen dienen postfactum getekend te worden door de huisarts conform de wetgeving.

5. Resultaten dienen vlot beschikbaar te zijn voor de verwijzende huisarts.

6. Verpleging moet kunnen beschikken over een PC, PBM's, duidelijke instructies (gebruik PBM's en staal/patiëntenregistratie) en afvalcontainers.

7. Info Sciensano mee te geven aan de patiënt: wat na staalname, thuisisolatie, TAT resultaat, wie contacteren voor het resultaat? Telefoons naar labo, thuisverpleging te vermijden. Communicatie dient te lopen via de verwijzer.

Faciliteiten voor staalname (voorzien door ziekenhuis):

1. Voorafgaand aan eerste staalafname opleiding door expert aan de hand van instructiefiches aangeleverd door team ziekenhuishygiëne – tot er voldoende kennis is bij staalafname opereert ervaren verpleegkundige als  “safety manager”

2. [zelf in te vullen volgens lokale situatie: wanneer staalnames, wanner in het weekend + toegang specifiëren]

Bijvoorbeeld: in de week staalnames tussen 18u en 20u, in het weekend: 10u – 12u. De toegang is via de wachtpost, ingang via box 1

3. PBM's voor patiënten te voorzien

4. Staalname recipiënten voorzien en transportbox stalen

5. IT voorzieningen, DECT, andere logistieke materialen

6. Posters donning en doffing (putting on (donning) and taking off (doffing) masks) voorzien

7. Zonering om kruisende looplijnen te voorkomen
8. duidelijke bewegwijzering en verlichting te voorzien.

9. ENKEL op afspraak om een volle wachtruimte te vermijden en potentiële transmissie tot een minimum te beperken.

10. [zelf in te vullen: afspraken rond poetsen en desinfecteren ruimtes]

Bijvoorbeeld: 's morgens om 6u of ’s avonds om 21u te poetsen conform de huidige geldende procedures voor schoonmaak en desinfectie bij besmette kamers, te bespreken met schoonmaak, schoonmaak nodige info mee te geven.

11. Traject voor spoed en ziekenhuis wordt apart gehouden van dit traject.

12. Kritiek zieke patiënten wel door te sturen naar de triageverpleegkundige van de spoed.

Faciliteiten voorzien door labo:

Toelichting: zelf bepalen volgens specifieke lokale locatie: diagnostiek COVID-19 in eigen beheer of doorsturen naar referentielabo

Procedure indien enkel naar referentielabo:

Stalen gebundeld door te sturen naar UZ Leuven na contact klinisch labo (M. Van Ranst, L. Cuypers) mét aanvraag en kopie vragenlijst.

Procedure indien eigen beheer:

Een voorbeeld:

• Stalen gebundeld door te sturen naar UZL na contact klinisch labo (M. Van Ranst, L. Cuypers) mét aanvraag en kopie vragenlijst
• Mogelijkheden labo in eigen laboom COVID-19 diagnostiek en een respiratoir virus panel aan te vragen
• Diagnostiek voor COVID-19: in eigen beheer uitvoeren van de testen geeft de mogelijkheid om sneller te rapporteren en het isolatiebeleid en/of opnamebeleid te optimaliseren
• Pseudonomenclatuur te bepalen voor COVID-19 test indien diagnostiek in-house zal uitgevoerd worden
• Beschikbaar stellen resultaten naar EMD huisarts

Communicatie:

1. Te bespreken met dienst communicatie van het ziekenhuis.

2. Pers: single point of contact steeds doorverwijzen [zelf in te vullen].

3. Huisartsen en ziekenhuis informeren over de gang van zaken.

4. Klinisch labo: nodige instructies meegeven voor staalontvangst en verdere verwerking.

Kostprijs