“Als men huisartsen vraagt wat ze nodig hebben om hun patiënt postoperatief te begeleiden, staat communicatie voorop”, zegt dr. Patrik Vankrunkelsven (ACHG, KULeuven). Je kan het maar best blijven zeggen.
Bij de peiling die dr. Patrik Vankrunkelsven hield over de samenwerking tussen huisartsen en orthopedisten (zie ook Preoperatief onderzoek: denk aan de KCE-app), werd huisartsen gevraagd welke suggesties ze hebben om de terugkeer naar huis na een interventie vlotter te laten verlopen. De antwoorden zullen voor velen herkenbaar zijn.
De respondenten bevelen hun collega’s-orthopedisten aan geen terugkeer te plannen op een vrijdagavond om 17 uur, met de uitdrukkelijke wens dat de huisarts nog die dag langskomt. “Op vrijdag is het heel vervelend, maar men kan het best ook andere avonden in de week vermijden”, zegt de spreker langs zijn neus weg.
En dan komt het echte heikele punt: een degelijk opgestelde, volledige ontslagbrief. “Als je met verschillende ziekenhuizen werkt, ben je soms verbaasd hoe uiteenlopend de instructies van chirurgen kunnen zijn, bijvoorbeeld over kinesitherapie”, aldus Patrik Vankrunkelsven. “We volgen die instructies op, maar dan moeten we ze wel kennen.” De volgende gegevens zijn onontbeerlijk:
- Welke (pijnmedicatie) en hoe lang?
- Welke wondzorg?
- Wanneer mag de patiënt opnieuw welke bewegingen maken, wanneer mag hij opnieuw op zijn been steunen en hoe sterk?
- Moet er kinesitherapie worden voorgeschreven of niet? Zo ja, wat en wanneer?
- Anticoagulatie, naargelang het soort aandoening en de voorgeschiedenis van de patiënt. Dit geldt vooral voor patiënten die al vóór de operatie, voor specifieke cardiovasculaire indicaties, doorlopend anticoagulatie namen.
- De verwachte hersteltermijn.
En ten slotte willen de huisartsen een vlot communicatiekanaal met het ziekenhuis, om vragen te stellen en problemen te melden. Het liefst via één, eenduidig telefoonnummer. Ook transmurale protocollen, voor de pre- en de postoperatieve fase, die iedere zorgverlener vertellen wat hem te doen staat, zijn wenselijk.
Voor- en nadelen van vroegtijdig ontslag
En wat vinden huisartsen nu van een vroegtijdig ontslag uit het ziekenhuis na een ingreep? De belangrijkste voordelen die worden aangehaald zijn: minder ziekenhuisinfecties, minder ziekenhuispsychose (delier), het onderbrengen van de patiënt in zijn vertrouwde omgeving (voelt zich beter, eet en slaapt beter), een snellere mobilisatie, en het economische voordeel voor patiënt en maatschappij.
Als nadelen zagen de respondenten: het ontbreken van de ziekenhuistechnologie, een minder intensieve revalidatie (minder goede uitrusting bij de kinesitherapeut), alleenstaanden ontbreken soms mantelzorg, complicaties (zoals bloeding) worden laattijdiger ontdekt en zijn minder vlot te behandelen, geen intraveneuze lijn (bijvoorbeeld voor het toedienen van pijnmedicatie), meer surinfectie – Patrik Vankrunkelsven is er niet zeker van dat dit laatste wel klopt –, minder uitrusting voor complexe wondzorg (bijvoorbeeld drains), soms onvoldoende kennis in de eerste lijn om alles in goede banen te leiden.
