In België waren er op 31 december 2023 526.507 werknemers, zelfstandigen en werklozen die al meer dan een jaar niet aan werk zijn. Dat blijkt vrijdag uit voorlopige cijfers van het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV).
Op 31 december 2019 waren dat er nog 447.867. Het aantal is op vier jaar tijd gestegen met 17,56 procent. Vooral het aantal zelfstandigen kende een grote stijging met 19,96 procent, van 27.363 in 2019 naar 32.826 personen in 2023.
De statistieken gaan over zelfstandigen, werknemers in de privésector en de werklozen die zich sinds meer dan een jaar in arbeidsongeschiktheid bevinden en die als invaliden erkend zijn door de Geneeskundige Raad voor Invaliditeit.
Het Riziv verklaart de stijging door het feit dat de bevolking vergrijst, maar het instituut ziet ook een stijging in een aantal ziektebeelden. Zo zijn er meer zieken die lijden aan psychische stoornissen en gedragsstoornissen en neemt ook het aantal mensen met ziekten van het bindweefsel, bot- en spierstelsel toe.
Het Riziv verwijst ook naar het feit dat steeds meer analyses het verband leggen tussen stress, de werkomstandigheden en het gebrek aan interesse voor het werk. Ook de werkomgeving en de relaties met de collega's zouden een grote impact hebben op de motivatie om de activiteit te hervatten.
Aftredend minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) zei vorige week nog dat het Terug naar Werk-beleid versterkt moet worden. Hij reageerde daarmee in de Kamer op het nieuws dat nog geen twintig langdurig zieke werknemers beroep hebben gedaan op een nieuwe voucher waarmee ze met begeleiding op maat een nieuwe job kunnen zoeken. Sinds 1 april dit jaar moeten bedrijven die mensen ontslaan wegens medische overmacht, 1.800 euro storten in een Terug Naar Werk-fonds dat wordt beheerd door het Riziv. De ontslagen werknemers kunnen op hun beurt een voucher van 1.800 euro aanvragen waarmee ze begeleiding op maat kunnen kopen.
Tot nu toe is de doelgroep om budgettaire redenen beperkt tot mensen van wie het contract is verbroken wegens medische overmacht, maar vanaf april wordt dat verruimd naar alle langdurig ziekten, aldus Vandenbroucke.