Dokter Filip Charlier, voorzitter van Khobra, deed zijn verhaal op het symposium van de Dodoenskring over twee kringen die vechten tegen corona. Een verhaal dat helaas nog niet ten einde is. Het biedt kansen maar legt ook kwetsbare plekken bloot.

Dr. Charlier sprak namens Khobra (Kring Huisartsen Oost-Brabant) maar ook al wat namens Hubob (Oud-Heverlee/Haasrode) omdat beide kringen zullen fuseren in 2021.

Een van de eerste wapenfeiten was de oprichting van een cel epidemie op 4 maart nadat de eerste richtlijnen verschenen waren op 28 februari. Initieel komt deze cel dagelijks samen. Naarmate de pas opgerichte teams beter functioneren, vermindert de vergaderfrequentie.

Uniek is de samenwerking tussen twee kringen Hubob en Khobra want “zo hebben we toch iets te zeggen op Vlaams en federaal niveau”, klinkt het. De fusie is dus voorzien voor 2021. Vaak is het improviseren en iedereen presteert overmatig veel werkuren om de situatie onder controle te houden. Charlier stipt aan dat qua communicatie de corona nieuwsbrief zeer belangrijk was: die werd door 96% van de huisartsen gelezen.

Daarnaast zijn er de liaisonartsen per gemeente, de ‘voelsprieten’ op lokaal niveau en aanspreekpunten voor de gemeente. De wachtdienstonderdelen sporen immers niet steeds met de gemeentegrenzen. Op één namiddag, op 13 maart, worden twee triageposten opgericht, vlakbij spoedgevallendiensten.

Piek met noodplan

Triagecentra en wachtpostfinanciering en het juridische aspect volgen twee weken later.

De 1733 kent een nieuwe flow en een overbelasting van de lijn. Ook hier ervaart men dat België niet klaar was voor de pandemie. De wachtdienst wordt opgedreven van vijf naar zeven huisartsen overdag. CRA’s werden van maart tot midden mei vrijgesteld van weekendwacht.

Toegenomen drukte van de wachtposten overdag resulteert in een plafond van tot 600 oproepen. ’s Nachts is het relatief rustig. Op 14 maart piekt de 1733: met 25.000 oproepen. Op dat moment treedt het federaal noodplan huisartsgeneeskunde in werking, met uitstel geplande maar niet-urgente zorg. Even later steekt de crisis in de WZC’s de kop op.

Ongeloof en spanningen

Nadien komt alles in een stroomversnelling tot in 4 mei de subacute zorg weer opstart. Veel uitgestelde zorg moet worden ingehaald, huisbezoeken worden een uitdaging. Een document van Domus Medica wordt op ongeloof onthaald. Zo raadt men aan om een keukenrol tussen arm en bloeddrukmeter te houden of om te verluchten na elke patiënt. De kring probeert de richtlijnen te verlaten en good practices te delen.

In mei volgt ook de omschakeling van triagecentrum naar triage- en testingcentra op 3 dagen.

In juni wordt het rustiger, al bestaat er een spanningsveld tusen ziekenhuizen en de kring. Er komt een duurzame locatie voor het centrum op OHL in een conciërgewoning dankzij de stad Leuven.

Als op 1 juli de eerstelijnszones opstarten en de zorgraden erkend worden met meteen  15.000 euro subsidie, leidt dat tot spanningen: de immaturiteit van de zorgraden versus het feit dat ze meteen de regie zelf in handen willen nemen.

Druk stijgt weer

In september barsten de testingcentra uit hun voegen, de druk op de eerste lijn stijgt. Meer en meer ziet men in dat het pure testen weg moet bij de huisartsen en huisartsenkringen. Er treedt coronamoeheid op terwijl de banale infecties weer toenemen.

Voor de huisartsenkring volgt uiteindelijk extra subsidie na onderhandeling van een maand (0,12 euro per inwoner in de huisartsenzone). Maar op het moment van het symposium had de kring nog geen betaling gekregen van de subsidie huur en nutsvoorzieningen en extra subsidies.

Opportuniteiten

Dokter Charlier ziet een paar opportuniteiten en blijvende samenwerkingen:

De samenwerking tussen de eerste en tweede/derde lijn (rode lijnen, advies op afstand, …) moet blijven bestaan, vindt hij. En investeren in de eerste lijn is geen verloren geld. De eerstelijn is en blijft de belangrijkste lijn. Iedere crisis moet aangepakt worden vanuit de eerste lijn, en daar moeten de eerste investeringen naar toe gaan.

De kring en de EL zullen moeten samenwerken: “We moeten elkaar erkennen in hun sterkten en elkaars kunnen en kunde respecteren. Het is samenwerken en niet tegenwerken.”

Zijn standpunt tot slot in verband met de coronAlert app: “Ik gebruik die ook, hij is makkelijk te installeren, maar het is wel de bedoeling dat we het nut en het gebruik toelichten aan de patiënt.”