Zorgnet-Icuro wil ons ziekenhuislandschap en het hele zorgmodel grondig hervormen. De ziekenhuisnetwerken bijvoorbeeld schieten hun doel voorbij. De structuur van de netwerken is te log en te rigide. Ze bieden onvoldoende fundament voor een sterke locoregionale gezondheidszorg. Een onderzoek van de UGent, besteld door Zorgnet-Icuro, zet die stelling kracht bij. Dr. Yves Breysem algemeen directeur Jessa Hasselt en dr. Jo Leysen, gedelegeerd bestuurder AZ Turnhout, geven commentaar in Zorgwijzer.
Beide artsen zitten de Werkgroep Ziekenhuisnetwerken van Zorgnet-Icuro voor. Een overzicht in vogelvlucht van hun opmerkingen en de nota van de werkgroep.
Wetgeving, beleid
"Alle ziekenhuisnetwerken botsen op problemen in verband met de wetgeving en de juridische context van de netwerken. Wil een netwerk bijvoorbeeld inzetten op shared services, dan botst het op de limieten van de arbeidswetgeving en de ziekenhuisfinanciering. (...) De ziekenhuiswetgeving moet het mogelijk maken dat een ziekenhuis zich bijvoorbeeld in één niche specialiseert en voor alle andere medische behandelingen samenwerkt met ziekenhuizen binnen dezelfde zorgzone. Zo ontstaan verschillende niveaus."
Structuur
"Wat is de finaliteit van de ziekenhuisnetwerken? Soms gebruikt de overheid de netwerken om erkenningen toe te kennen, andere keren gebeurt dat niet. Er zit geen lijn in."
"De netwerken zouden de focus moeten leggen op het locoregionale niveau, maar vaak gaat er meer aandacht naar de supraregionale zorg."
"De manier waarop de netwerken gevormd zijn vanuit de optiek van de bevolking niet altijd logisch. Dat heeft gevolgen voor de samenwerking met de eerstelijnszones."
"De ziekenhuizen pleiten ervoor om op termijn de middelen voor de gezondheidszorg toe te kennen op het niveau van de regio’s."
"Waar medische diensten samenwerken, is dat doorgaans op initiatief van artsenassociaties. Bottom-up dus. Daar heb je de logge structuur van de ziekenhuisnetwerken niet voor nodig."
"Als we de patiëntenpopulatie in een bepaalde regio als uitgangspunt nemen, dan moeten we de zorg nog beter afstemmen."
1733 kan een eerste oriëntering geven vóór een patiënt een stap zet naar de zorgverlening. Verder moeten we de huisartsenwachtposten integreren in de spoedgevallendiensten van de ziekenhuizen, met een uniforme triage.
“We willen die keuzevrijheid behouden. Er is altijd plaats voor een second opinion. Maar een third, een fourth of een fifth opinion? Daar moeten we grenzen aan durven stellen."
IT
"We moeten de nodige hulpmiddelen voorzien, zoals onder meer een afgestemde IT-ondersteuning."
"Om die samenwerking over alle lijnen en sectoren heen te realiseren, is een gevalideerd, uniek en gedeeld patiëntendossier noodzakelijk. De ziekenhuissector wil hierin de leiding nemen. (...) In de geïntegreerde zorgsystemen in de Verenigde Staten bijvoorbeeld, is er één EPD over alle lijnen heen. Je kan dan gezamenlijke doelstellingen bepalen."
Urgentie
"We hebben geen tijd meer te verliezen. We kunnen niet nog een legislatuur niets doen. Daarom hebben we in onze voorstellen een timing gegeven voor de grote krijtlijnen."
"Bij al deze punten van kritiek klinkt wel één grote maar: "In de meeste netwerken is er een dynamiek op gang gebracht. Die mag niet verloren gaan." Het kind dus ook niet met het badwater weggooien als men grondig wil hervormen."
